Arşivler: Cevaplar
Cevap
Haram para kullanarak yapılan mubah işler günah kapsamına girer mi?
Otobüs biletinin haram parayla alınması, biletin kendisini kullanmayı sakıncalı bir eylemin parçası yapar. Haram malın kendisi kullanılmakla sorumluluk doğar. Ancak haram parayla alınan biletle gidilen işten kazanılan para (ücret) haram olmaz, çünkü; iş akdi ve maaş, kişinin emeği ve sunduğu hizmet karşılığında helal bir kaynaktan (işveren) gelmektedir. Buradaki sakınca, işin kendisinden değil, ulaşım için kullanılan…
Kafe, restoran gibi yerlerde sigara içeni ihbar hattına şikayet etmek caiz mi?
Bu konu, Emr-i bi’l ma’ruf ve Nehy-i ani’l münker (İyiliği emretme ve kötülükten sakındırma) prensibi kapsamına girer. Bu, her Müslümanın üzerine düşen bir görevdir. Sigara içmenin kendisi fıkhen mekruh (tahrîmen) olarak görülmekle birlikte, kapalı alanda başkalarına zarar verecek şekilde içilmesi ise kesinlikle haram kabul edilen zarar verme (zarar-ı âmm) ve kul hakkı ihlali kategorisindedir. İslam…
Devremülk veya devre tatil sistemine katılım sağlamak caiz midir?
Devremülk, çağdaş İslâm fıkıh akademileri tarafından, temel Şer’î ilkelere uyulması kaydıyla, müşterek mülkiyet ve menfaatin taksimi esasına dayanan caiz bir sözleşme türü olarak kabul edilmektedir. Şayet sözleşme sadece bir kiralama hakkı (devre tatil) içeriyorsa, o zaman İcâre (Kira) sözleşmesi hükmünde değerlendirilir. Çağdaş İslam fıkıh akademileri ve kurumları, devremülk (timeshare) ve devre tatil (time-use) sözleşmelerini detaylı…
Cayma süresi geçtikten sonra ayıplı mal iadesinde kargo ücreti kime aittir?
Bu durum, İslam hukukunda satılan malda ayıp (kusur) veya sipariş edilen cinsten farklı bir malın teslimi (vasıf/cins muhalefeti) meselesine girer. Sipariş edilen malın (sarı elma ağacı) yerine, farklı bir cins (kırmızı elma ağacı) gönderilmesi, malın ayıplı sayılmasından ziyade, sözleşmeye konu olan malın kendisinin teslim edilmemesi durumudur. Ancak, her iki durumda da alıcının muhayyerlik (seçim) hakkı…
Küçük çocukları Jimnastik kursuna göndermek caiz mi?
İslam hukukuna göre, jimnastik sporunun kendisi caizdir ve İslam, bedensel sağlığı korumayı ve güçlü olmayı teşvik eder. Ancak, 2 ila 10 yaş arasındaki çocukların (özellikle kız çocuklarının) jimnastik kursuna gönderilmesindeki sakıncalar, jimnastiğin yapılış şekli, ortamı ve sonuçları ile ilgilidir. Jimnastiğin sakıncalı olmasındaki sebepler, sporun mahiyetinden ziyade, İslam’ın tesettür, mahremiyet ve ahlaki eğitim gibi temel prensiplerini…
İşyerlerindeki satış yetkilileri mal sahibinin vekili konumunda mıdır?
İslam hukukuna göre, bir mal üzerindeki mülkiyet hakkı (mal sahibi olma) ve bu hakkın gerektirdiği tasarruf yetkisi, bizzat mal sahibine aittir. Bir çalışanın (müşteri hizmetleri görevlisi, satış temsilcisi vb.) bir mal veya para üzerindeki tasarrufu (affetme, bağışlama, helal etme), ancak mal sahibi tarafından kendisine verilmiş bir açık ve geçerli vekalet yetkisi ile mümkündür. Çalışanlar, genellikle…
Karşılığında vergi indirimi kazanan şirketlerden burs almak caiz mi?
Bir ihtiyaç sahibinin veya eğitimine destek olmak isteyen bir öğrencinin, hizmet karşılığı (ileride şirkete çalışma taahhüdü gibi) veya hizmet şartı olmadan (devlet teşvikiyle verilen karşılıksız burs) verilen bursu alması caizdir. Ancak, caiz olup olmaması konusunda dikkat edilmesi gereken birkaç önemli nokta bulunmaktadır. Bursu veren şirketin kazancının büyük bir kısmı haram yollardan (faiz, alkol, kumar gibi…
Vücudu saran egzama sebebiyle teyemmüm almak caiz olur mu?
Bir kimsenin abdest uzuvlarının yarısından fazlasında yara veya hastalık varsa veya vücudunun çoğunluğuna suyun değmesi zararlı ise, abdest veya gusül yerine teyemmüm eder. Eğer zarar abdest azalarının yarısından azında ise, sadece sağlam yerler yıkanır, yaralı kısım mesh edilir. (Raddul’Muhtâr, 1/102, 260, 280) Dolayısıyla derisine su değmesi sakıncalı olan ve bütün vücudu egzama/iltihap kaplamış bu kişinin…
Gayrimüslim komşunun paskalya, yılbaşı hediyesini almanın hükmü nedir?
Müslümanların kâfirlerin bayramlarına katılmasını, o bayramları tebrik etmesini ve onlara yardım etmesini yasaklayan alimler, hediye almayı da bayramı ikrar etme (doğrulama, onaylama) ve onların batıl inancına destek olma kapsamına dahil ederek haram kabul etmişlerdir. Bu alimlerin temel dayanakları, onların bayramlarını yüceltmeye sebep olmama ve onlara benzemekten (teşebbüh) sakınma prensibidir. Abdullah b. Ömer’den (r.a.) rivayet edilen,…
İğneli epilasyon yapılan yüze su zarar verdiği için bir süre teyemmüm almak caiz mi?
Kadınların yüzünde, normalin dışında ve erkeklere benzemeye sebep olacak şekilde çıkan sakal, bıyık gibi kılları gidermeleri fıkhen caiz, hatta bazı âlimlere göre müstehap (sevap kazandıran) görülmüştür. (Nevevî, Şerhu’l-Müslim, XIV/353; Münâvî, Feyzu’l-Kadir, V/373). Ancak, kaşları inceltmek veya yanaktaki doğal ince tüyleri (ayva tüyleri) almanın, “fıtratı bozma” (yaratılışı değiştirme) kapsamında görülmesi ve bu konuda hadis-i şerifteki nehiy…