Zekatı nakit olarak vermek şart mıdır, kişi elindeki eşyasını zekat olarak verebilir mi?

Kişi kendisine hediye edilen veya yarışmalarda kazanılan ürünleri zekâtına niyet ederek zekâta ehil birine vermesi caiz midir? Şayet olursa ürünün fiyatını neye göre belirleyip zekat hesabından düşecektir?

Zekâtın makbul olması, verilen malın fakirin ihtiyacını görmesi itibariyle dir, bu sebeple fakirin işine yaradığı takdirde Hanefi mezhebine göre, her türlü zekat çeşidi; altın olsun, gümüş olsun, nakit olsun, ticari eşya olsun, hayvan zekatı olsun, öşür olsun, bunların zekâtı nın kendi cinsinden verilmesi zorunlu değildir. Kendi cinsinden vermek caiz olduğu gibi, zekat olarak verilmesi gereken miktarın değerinde olan nakit veya herhangi bir kıymetli eşya ile de zekat vermek mümkündür. Fitre, fidye gibi mükellefiyetler de farklı cinslerdeki değerli eşya dan verilebilir.

Şafî mezhebinde ise zekatın vacip olduğu mal cinsi hangisi ise o maldan verilmesi zorunlu görülmüştür. Hanefi mezhebinde zekat nakit olarak ödenebileceği gibi değer sahibi her türlü eşyadan da ödenebilir. Kişinin elinde olan değerli bir eşyayı zekat niyetiyle fakire vermek istediği takdirde zekât hesaplama anındaki o eşyanın cari/güncel değeri üzerinden hesaplanarak verilmesi gerekir. Bu itibarla, ticaret malının zekâtı verilirken, satıldığı takdirde elde edilecek kâr dikkate alınmadan sanki malın aynından (bizzat kendisinden) zekât veriyormuş gibi zekâtın verileceği tarihteki maliyet değeri esas alınır.

---

URL Kopyala