Menü

Yaramazlık yapan talebeye vurmak caiz mi, caizse hangi şartlarda caiz?

Aşevi İnşaatı Yardımı - Huzurlu Gönüller Eğitim Vakfı
Aşevi İnşaatı Yardımı - Huzurlu Gönüller Eğitim Vakfı
Aşevi İnşaatı Yardımı - Huzurlu Gönüller Eğitim Vakfı
339 görüntülemeKul Hakları
0 Yorum

Yaramazlık yapan talebeye vurmak caiz mi, caizse hangi şartlarda caiz?

Eğitim kurumunda son çare olarak, mecbur kaldığında hocanın öğrenciye vurması kul hakkı olur mu?

İsmail Hakkı Yelkenci cevap verdi 29/04/2025

URL Kopyala
0

İslam dini, şiddeti hoş görmeyen bir dindir ve insan onuruna büyük önem verir. Talebeye yönelik şiddet konusu da bu genel prensipler çerçevesinde değerlendirilmelidir. İslam’da öğrencinin eğitimi ve terbiyesi öncelikle sevgi, saygı, anlayış ve güzel öğütlerle yapılmalıdır. Şiddete başvurmak asıl yöntem olmamalıdır. Bazı alimler, öğrencinin ıslahı için son çare olarak, çok hafif düzeyde ve belirli şartlar altında fiziksel müdahalenin caiz olabileceği yönünde görüşler belirtmişlerdir. Ancak bu durumun bile yüz ve hayati organlara vurmamak, iz bırakmamak ve öfkeyle değil, ıslah amacıyla yapılması gerektiği vurgulanmıştır. Nitekim modern pedagoji ve eğitim bilimleri, öğrenci eğitiminde fiziksel şiddetin kesinlikle zararlı ve etkisiz olduğunu, hatta öğrenci üzerinde olumsuz psikolojik etkiler bıraktığını savunmaktadır. Bu nedenle günümüzde eğitimciler ve pedagoglar, şiddet içermeyen disiplin yöntemlerini önermektedir.

Eğer bazı alimlerin istisnai durumlarda caiz gördüğü görüş dikkate alınırsa, bu durumun çok katı şartlara bağlı olduğu unutulmamalıdır. Diğer tüm eğitim ve disiplin yöntemleri denendikten sonra sonuç alınamamış olması gereklidir. Şiddet, öfke veya intikam duygusuyla değil, sadece öğrencinin iyiliği ve eğitimi amacıyla yapılmalıdır. Hafif düzeyde olup vücutta herhangi bir iz bırakmamalı, yaralamamalı ve acı vermemelidir. Kesinlikle yüz, baş, göz, karın gibi hassas bölgelere vurulmamalıdır. Bir iki hafif vuruşla yetinilmeli, aşırıya kaçılmamalıdır. Bu tür bir müdahalede bulunacak kişinin pedagojik bilgiye ve olgunluğa sahip olması önemlidir. Bu nedenle, öğrenci eğitiminde öncelikle sevgi, saygı, anlayış, güzel öğüt ve etkili iletişim gibi yapıcı yöntemlere başvurmak en doğru ve İslami olan yaklaşımdır.

Bazı İslam alimleri, çocukların eğitimiyle ilgili hadislerde geçen “on yaşına gelince namaz kılmadığı takdirde (alıştırmak için) dövün” (Ebu Davud, Salat, 26; Tirmizi, Salat 183) ifadesini ve benzeri rivayetleri yorumlarken, bu tür fiziksel müdahalenin bile belirli bir sınırı olması gerektiğini belirtmişlerdir. Hatta bazı rivayetlerde, “Sakın üçten fazla vurmayasın; aksi takdirde Allah sana kısas tatbik eder.” (Üstruşeni, Ahkamu’s-sığar, 1/10) şeklinde ifadeler bulunmaktadır. Bu ifadeler, ceza veya terbiye amaçlı dahi olsa aşırıya kaçmanın doğru olmadığını göstermektedir. İslam’da her konuda ölçülü olmak esastır. Eğitim ve terbiye amaçlı olsa bile, öfkeyle veya aşırıya kaçarak yapılan her türlü davranış, haksızlık ve zulüm kapsamına girer. Aşırıya kaçan fiziksel müdahale, öğrencinin bedensel ve psikolojik sağlığına zarar verir. Bu durum da hakka girmek anlamına gelir.

İsmail Hakkı Yelkenci tarafından yayınlandı 29/04/2025
0
Cevap yaz..