Teyemmüm almanın câiz olduğu hâller nelerdir?

Teyemmüm, bazı durumlarda abdest ve gusül yerine geçen bir uygulama olup, ancak belli bir mazeretin bulunması hâlinde yapılabilir. Abdest ve gusül için su bulunmaz veya bulunur da kullanma imkânı olmazsa her ikisinin de yerine geçmek üzere teyemmüm yapılabilir.

Su bulunmadığında teyemmüm yapılabileceği, âyet-i kerîmelerde açıkça belirtilmiştir.^[1] Teyemmümle ilgili hadîsler de, su bulunamadığında teyemmümün yapılabileceği yönündeki Kur’ân hükmünü teyit etmektedir. Nitekim bir kenara çekilip duran, cemaatle namaza iştirak etmeyen birini gören Rasûlullâh (s.av): “‘Ey falan! Neden cemaate iştirak etmiyorsun?’ diye sorduğunda adam: ‘Ey Allâh’ın Rasûlü (s.a.v), cünüp oldum, su da yok’ deyince Peygamber Efendimiz (s.a.v): ‘Toprağı kullan, o sana yeterlidir’ buyurdular.” ^[2]

Teyemmüm şu hâllerde yapılır:

– Abdest veya gusle yetecek miktarda su bulunamaması.
– Su bulunduğu hâlde, suya ulaşma imkânının olmaması.
– Suya ulaşma imkanı olduğu hâlde, havanın çok soğuk oluşu veya banyo yapacak kapalı bir yerin bulunmayışı gibi engellerle suyu kullanma imkânının bulunmaması.
– Suyu kullanmanın sağlığa ciddi zarar vermesi.
– Yıkandığı taktirde veya abdest azalarını yıkadığı takdirde hastalanması, hastalığının artması veya iyileşme süresinin uzaması.
– Gusülde bedenin, abdestte ise abdest organlarının yarısından fazlasının yara, yanık vb. sebeplerle yıkanamaması.

Uzuvlarının yarısından azında yara olan bir kimse, sağlam olan organlarını yıkar, yaralı olanları mesh eder. Konu ile ilgili bir rivâyette ifâde edildiğine göre, cünüp olan yaralı bir kişiye gusletmesi söylenmiş, o da yıkanmış ve bu sebeple ölmüştür. Haber Rasûlullâh’a ulaşınca: “O’nu öldürmüşler! Hâlbuki ona, teyemmüm yeterliydi” buyurmuştur. ^[3]

 

---

Kaynakça:

[1] Nisâ Sûresi: 43.
[2] Buhârî, Kitâbu’t-teyemmüm, bâbu’t-teyemmüm darbetun 2, h. no: 348.
[3] Ebû Dâvûd, Kitâbu’t-tahâre, bâb fi’l-mecrûh yeteyemmemu 1, h. no: 336.

---

URL Kopyala