Hırsızlık suçunun mahiyeti, unsur ve şartları konusunda fakihler arasındaki görüş farklılıkları ve literatürde yer alan ayrıntılı bilgiler, had cezasını gerektiren hırsızlığı belirginleştirerek onu benzeri fiillerden ayırmaya, böylece cezalandırmada hukukî düzen ve istikrarı sağlamaya yönelik gayretler olarak görülmelidir. Bundan dolayı had cezası gerektiren hırsızlık suçunun işlenmiş sayılabilmesi için suçlu, çalınan mal ve çalma eylemiyle ilgili bazı şartlar aranır. Bunlar da fıkıh mezhepleri arasında kısmen farklı görüşler bulunsa bile suçlunun suç işleme kastının mevcudiyeti, çalınan malın başkasına ait olması, muhafaza altında bulunması ve hukukî-malî bir değer taşıması, bu malın gizlice alınması gibi şartlardır. Bunun dışında kalan benzeri eylem ve teşebbüsler ise ya ta‘zîr cezası kapsamına giren ya da sadece kul hakkı ihlâli ve dinî sorumluluk çerçevesinde mütalaa edilen bir fiil olarak kalır.

Söz konusu suçun teşekkülü için çalınan malın eylem esnasında başkasına ait olması, bu malda hırsızın mülkiyet cinsinden bir hakkının veya hak şüphesinin bulunmaması şarttır. Bu sebepledir ki babanın çocuğuna, usul ve fürûun, karı kocanın birbirine ait malı, ortağın şirket malını alması tazmin gerektirirse de fakihlerin çoğunluğu tarafından haddi gerektiren bir suç olarak görülmez. Buna göre; koca karısının mehrini ona teslim ettikten sonra bu mehrin evden veya mehrin emanet edildiği bir şahıstan şahsın kusuru olmadan çalınması durumunda artık koca bundan sorumlu olmayıp karısına tekrar mehir ödemesi gerekmez. Kadının, mehrin çalınmasında kocasının veya emanet edilen kişinin kasıtlı veya kusurlu olduğunu ileri sürmesi durumunda bunu ispatla mükellef olur. İspat edemediği takdirde şahıslar mehrin çalınması veya telef olmasından sorumlu olmazlar.