Şirk ve küfür sözü söyleyen; İslam’a mensup olup, İslam’ın vasfı da onda var, kendisi İslam’ı kabul etmiş, şüphe içermeyen bir şekilde peygamberimize ”sallallahu aleyhi vesellem” iman etmiş kimseler ise, cehaletle küfür işlediklerinde şer’î delil ve kâfir olduğuna dair net açıklama olmadan, kâfir olmaz, İslam’ın vasfı ondan gitmez. Cehaletin özür olması, kulun Rabbine yaptığı bütün ibadetlerde geçerlidir, itikat, tevhid ve şirk meseleler de olsun veya fıkhi konularda olsun tümünde geçerlidir. Şüphesiz cehalet hatadan sayılır. İşte buna binaen diyebiliriz ki: Küfrü gerektiren söz veya eylemin küfür olduğunu bilmeden-yani şerî delini bilmeden-işleyen insan kâfir olmaz. İbn Arabi derki: Bu Ümmetten ister cahil olsun ister hatalı olsun, sahibini küfre ya da şirke götüren bir amel işlediğinde o kişi cehalet ve hata ile mazurdur taki hüccet/delili terk edenin kâfir olduğu bilgisi o kişiye açık bir şekilde varıncaya kadar. (Kasimî,Mehasinu’t-Te’vil,3,161)

“Müjdeleyiciler ve uyarıcılar olarak peygamberler gönderdik ki, peygamberlerden sonra insanların Allah’a karşı bir bahaneleri olmasın.” (Tevbe/115) mealindeki ayetten istifade edilen en büyük anlam; itikadî meselelerde dahi, cehaletin mazeret olmasıdır, Çünkü peygamberler hem itikadi hem de ameldeki konuları getirirler, peygamberin ulaşmadığı cahil bir insanın kıyamet gününde Allah’a hücceti mevcuttur. Allah’a hücceti olan biri ancak mazeretli biri olabilir.” İbnu’l-Kayyim derki: Kişi ya bizzat İslami hükümlere ulaşır ya da İslami hükümler kişiye ulaştıktan sonra sorumlu sayılır. Nasıl ki İslami hükümlere ulaşmadan ona farz olmadığı gibi, İslami hükümler de ona ulaşmadığında da o sorumlu olmaz. (El-Cevziyye, İbnu’l-Kayyim, Bedaiu’l-Fevaid,4,168) Buna göre; meleklere inanmanın imanın şartlarından olduğunu bilidiği halde, basite alma ve küçümseme yoluyla söylenen; ”sevginin diktiği dikişi kabirde melekler bile sökemez” sözü küfür içerir. Zira melekleri küçümsemek, ayıplamak ve onlara sövmek, küfürdür.