Sahip olmadığı ancak ileride sahip olacağı bir şeyi adamak sahih midir?

Bir adam “elime ne geçerse sadakadır” dese daha sonra sahip olacağı her şeyi sadaka olarak mi dağıtması gerekir? Bu adam nasıl geçinecektir?

Adağın sıhhat şartlarından biri de adanan malın adak yapan kişinin mülkünde olması veya mülküne geçeceği zamana nispet edilmiş olmasıdır. Buna göre, bir kimse sahip olmadığı bir hayvanı kurbanlık olarak adasa veya an itibarıyla sahip olmadığı bir malı tasadduk etmeyi adasa bu adak sahih olmaz. Zira Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem); ”Adem oğlunun sahip olmadığı bir şey de yapacağı adak geçerli değildir” buyurmuştur. Ancak kişinin adağı mülküne veya mülk sebebine izafe etmesi durumunda adak geçerli olur. Örneğin ”ileride sahip olacağım kurbanlık hayvanlar adaktır veya ileride sahip olacağım, satın alacağım, varis olacağım vb. mallarım sadakadır” demesi gibi. Bu durumda kişi kendisinin ve ailesinin geçimini sağladığı miktarın dışında kalan tüm sahip olduğu malları tasadduk etmesi gerekir. Ancak İmam Şafi’ye göre, gelecek zamanda sahip olunacak mallara izafe edilerek yapılan adaklar geçerli kabul edilmemektedir. (Bedaius’Sanai’, 5/90)

(ﻭﻣﻨﻬﺎ) ﺃﻥ ﻳﻜﻮﻥ اﻟﻤﻨﺬﻭﺭ ﺑﻪ ﺇﺫا ﻛﺎﻥ ﻣﺎﻻ ﻣﻤﻠﻮﻙ اﻟﻨﺎﺫﺭ ﻭﻗﺖ اﻟﻨﺬﺭ، ﺃﻭ ﻛﺎﻥ اﻟﻨﺬﺭ ﻣﻀﺎﻓﺎ ﺇﻟﻰ اﻟﻤﻠﻚ، ﺃﻭ ﺇﻟﻰ ﺳﺒﺐ اﻟﻤﻠﻚ، ﺣﺘﻰ ﻟﻮ ﻧﺬﺭ ﺑﻬﺪﻱ ﻣﺎ ﻻ ﻳﻤﻠﻜﻪ، ﺃﻭ ﺑﺻﺪﻗﺔ ﻣﺎ ﻻ ﻳﻤﻠﻜﻪ ﻟﻠﺤﺎﻝ – ﻻ ﻳﺼﺢ، ﻟﻘﻮﻟﻪ: – ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺼﻼﺓ ﻭاﻟﺴﻼﻡ – «ﻻ ﻧﺬﺭ ﻓﻴﻤﺎ ﻻ ﻳﻤﻠﻜﻪ اﺑﻦ ﺁﺩﻡ» ﺇﻻ ﺇﺫا ﺃﺿﺎﻑ ﺇﻟﻰ اﻟﻤﻠﻚ، ﺃﻭ ﺇﻟﻰ ﺳﺒﺐ اﻟﻤﻠﻚ ﺑﺄﻥ ﻗﺎﻝ: ﻛﻞ ﻣﺎﻝ ﺃﻣﻠﻜﻪ ﻓﻴﻤﺎ ﺃﺳﺘﻘﺒﻞ ﻓﻬﻮ ﻫﺪﻱ، ﺃﻭ ﻗﺎﻝ ﻓﻬﻮ ﺻﺪﻗﺔ، ﺃﻭ ﻗﺎﻝ: ﻛﻠﻤﺎ اﺷﺘﺮﻳﺘﻪ ﺃﻭ ﺃﺭﺛﻪ ﻓﻴﺼﺢ ﻋﻨﺪ ﺃﺻﺤﺎﺑﻨﺎ ﺧﻼﻓﺎ ﻟﻠﺸﺎﻓﻌﻲ. (بدائع الصنائع، ٥/٩٠)

---

URL Kopyala