Rüşvet, faiz vb. ile işlem yapan kişiyle alışveriş yada ortaklık yapmak caiz olur mu?

Hanefî mezhebinde; faiz, rüşvet, hırsızlık ve aldatma gibi gayrimeşru yöntemlerle kazanç sağlayan kişinin parası, helal ve haram ile karışık olup ayırt etmek mümkün olmasa vede çoğu haram kazanç ise, bu kişiyle alışveriş ve ortaklık yapmak geçerli olsa da harama yakın mekruhtur yani günahtır. Şayet ortaklık yapılacak malın, haram olan kaynaktan elde edildiği bilinirse, bu durumda ortaklık helal olmaz ve böyle bir durumda bu kişiyle alışveriş de yapılamaz.

Hanbelî alimlerinden İbni Kudame “El Muğni” (4/180) de şöyle dedi: “Bir kimse, ‘zalim yönetici gibi’ malında helal ve haram para olan kimseden bir şey satın alırsa; şayet satılan şeyin helal kaynaktan olduğu bilinirse alışveriş helaldir. Şayet haram kaynaktan olduğu bilinirse haramdır. Şayet hangi kaynaktan olduğu bilinmezse alışveriş mekruh olur, fakat alışveriş geçersiz olmaz, çünkü malın helal olma ihtimali vardır. İster haram olan miktar az veya fazla olsun hüküm aynıdır. Ancak haram malın miktarı kadarınca şüphe değişkenlik gösterir.

Haşiye Dusuki de (3/277) şöyle denilmektedir: Malının çoğu helal olup az bir kısmı haram olan kimseyle, tüm parasal muameleleri yapmak caizdir. Malının çoğu haram olup az bir kısmı helal olan kimseyle tüm parasal muameleleri yapmak mekruhtur. Tüm varlığı haram olan kimseyle herhangi bir mali muamele yapılması, alışveriş yapılması caiz değildir. Ayrıca, bu konuda gerekli olan husus; haramla işlem yapan kimseye nasihat etmek, tövbe etmesi ve haksız kazançlardan kurtulması için teşvik etmektir. Şüphesiz cennet hoş ve temizdir ve ona ancak temiz olanlar girer. Yine bu kimselere, haram ile gelişen vücudun sonunun ateş olduğunu da hatırlatmak gerekir.

---

URL Kopyala