Pos cihazından kredi kartı çekerek alışveriş yapmak caiz midir?
Pos cihazından kredi kartı çekerek alışveriş yapmak caiz midir?
Pos cihazı kullanan satıcının komisyon kestirmesi sebebiyle düştüğü faiz günahından bu post cihazından banka kartıyla alışveriş yapan müşteri de mesul olur mu, yoksa sadece satıcı mı mesul olur?
Öncelikle; İslâm Fıkıh Konseyi’nin kredi kartları hakkındaki kararnamesi şöyledir: Alacaklı borçluya, borcunu belirlenen vakitte ödemediği takdirde, belirli ve muayyen nispette bir malî ceza şart koştuğunda bu şart geçersizdir, yerine getirilmesi gerekmediği gibi helâl de olmaz. Bu şartı koşan, ister banka ister başkası olsun fark etmez. Zira bu, Kur’ân’ın yasakladığı cahiliye fâizinin ta kendisidir. Sözleşmesinde; ekstreyi ve aylık taksitleri vaktinde ödemediği takdirde, fark ödemeyi kabul şartı bulunan kredi kartlarının kullanılması câiz değildir, zira bu fâizdir. Kartı kullanan kişinin, kart maaşına endeksli diye, gecikme olmadan borcunu kapatacağına güvenmesi de, bu kartla muameleyi mubah kılmaz. Haram olan bir akde girmek, fâizli şartı kabul etmek, fâize düşmekten sakınmak niyeti ile de olsa haramdır. Çünkü fâiz anlaşmasına rıza ve üzerine imza atmak da haramdır. Dolayısıyla yerli veya yabancı olması fark etmeksizin kredi kartlarının kullanılması caiz görülmemektedir. Ancak ön ödemeli cari hesap kartları şartlarına uygun şekilde kullanılabilir.
Mümkün mertebe esnafın, nakit karşılığında satış yapması ve mecbur kalmadıkça pos makinesi kullanmaması en temiz ve en ihtiyatlı olanıdır. Ancak ihtiyaç halinde, faizli işleme düşmemek şartıyla bankaya ait pos cihazını kullanması ve bu cihazlar aracılığıyla müşterilerine kredi kartıyla alışveriş yaptırması da caiz olur. Maalesef kart ve pos cihazı, günümüz şartlarında ticaret için neredeyse vazgeçilmez bir araç haline gelmiştir. Fakat önemli olan bu araçlarla dinen uygun bir işlemin yapılıp yapılmadığıdır. Kredi kartı mukabilinde satış yapan esnaf, satılan malın bedelini anlaşmada belirlenen vade gününde bankadan almak yerine vadesinden önce alır ve bu sebeple satış bedeli karşılığında alması gereken paradan daha az bir parayı bankadan tahsil ederse, yani pos cihazında birikmiş parayı vadesinden önce kırdırarak bankaya belli oranda faiz öderse bu helal olmaz.
Aynı şekilde bu nedenlerle mümkün mertebe müşterilerin de nakit ile alışveriş yapmaları ve zorunlu olmadıkça kart kullanmamaları; hem kendileri açısından hem de satıcıların komisyon kestirme sebebi ile günaha girmesine sebep olmamak açısından en doğru ve en ihtiyatlı davranış olur. Fakat herkes ancak kendi kazandıklarından sorumludur çünkü hiçbir günahkâr, bir başkasının günahını kendi üzerine yüklenmez. Tabi ki kasıtlı şekilde günaha vasıta, vesile olan, teşvik eden kişiler bu yaptıklarından sorumlu olurlar. Ancak bu, hiçbir baskı ve zorlama olmaksızın günah işleyen kişiyi vebalden kurtarmaz. Buna göre; ön ödemeli cari hesap kartları, bankacılık ve finans sektöründe faaliyet gösteren kuruluşlar tarafından sunulan bir hizmettir. Bu hizmet gereğince müşteri, ön ödemeli kartına önceden yüklediği belli oranlardaki meblağı dilediği zaman harcamalarında kullanabilmekte, karta herhangi bir ön yükleme yapmadığı takdirde ise kart kullanılamamaktadır. Faizli işlem barındırmayan veya faizli işlemlere aracı kılınmayan ön ödemeli kartların kullanılmasında bir sakınca bulunmamaktadır.
URL Kopyala