Miraç hadisesinin delilleri kat’i midir, inkâr eden kâfir olur mu?
Miraç hadisesinin delilleri kat’i midir, inkâr eden kâfir olur mu?
Miraç hadisesini inkâr edenler konu hakkındaki rivayetlerin uydurma olduğunu söylemektedirler. Bu iddia, inkâr etme niyetinde olanların meseleyi tahkik etme zahmetine katlanmaksızın kolaycı bir yaklaşımla reddetme tavırlarından kaynaklanmaktadır. Zira Mi‘rac rivayetlerini senet ve metin açısından ele alıp tahlil eden âlimler ilgili rivayetlerin hadisenin sübutunu kesinkes ispat ettiğini söylemişlerdir.
Nitekim, el-İbtihâc kitabında bu rivayetlerin toplam yirmi beş sahâbîden geldiğini zikreden İbnu Dihye el-Kelbî Mi‘rac rivayetlerinin mütevâtir olduğunu söylemektedir. (1) İmam ez-Zeyla‘î Tahrîcu’l-ehâdîs ve’l-Âsâr’ında bu konuyla ilgili vârid olmuş kırk bir rivayetin senet ve metin yönünden tahlillerini geniş bir şekilde yapmaktadır. (2) İbnu Kesîr de Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm’ inde Mi‘rac ile ilgili rivayetlere tafsil üzere yer vermektedir. (3) İsmâil el-Isbehânî el-Hücce’sinde Mi’racın senetleri muttasıl mütevâtir rivayetlerle sabit olduğunu söylemektedir. (4)]Es-Sem‘ânî Kavâtı‘u’l-Edille’sinde ümmetin bu rivayetleri kabulle telakki ettiklerini ve Mi’raç rivayetlerinin mütevatir kabilinden olduğunu söylemektedir. (5) Es-Seffârînî ve el-Kettânî de Mi‘rac rivayetlerinin mütevatir olduğunu belirtenler arasındadır. (6)
Bunların yekûnuna bakıldığında rivayetler arasındaki ihtilafların zaman, mekân ve mahiyet gibi tâli konularla ilgili olduğu ve Mi‘rac rivayetlerinin bu hadisenin ruh ve beden bütünlüğü içinde kesinkes gerçekleştiğini ispat ettiği görülecektir. Bundan dolayı sahabeden günümüze zındık ve mülhidlerin dışında hiç kimse Mi‘rac hadislerini inkâra kalkışmamış ve sübûtunu inkâr etmemiştir.
1) el-Kelbî, İbnu Dihye Ebu’l-Hattâb, el-İbtihâc fî Ehâdîsi’l-Mi‘râc, Thk: Rıfat Fevzi Abdülmuttalib, Mektebetu’l-Hânci, Kahire, 1996, Baskı: I, s. 59
2) ez-Zeyla‘î, Cemâluddin Ebu Muhammed Abdullah İbnu Yusuf, Tahrîcu’l-Ehâdîsi ve’l-Âsâr, Thk: Sultan İbnu Fehd et-Tabşî, Vizâretu’ş-Şuûni’l-islâmiyye ve’l-Evkâf ve’d-Da‘ve ve’l-İrşâd, Suud, 2003, Baskı: I, 2/255
3) Bkz. İbnu Kesir, Ebu’l-Fidâ İsmâil İbnu Ömer ed-Dımeşkî, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, Thk: Sâmi İbnu Muhammed Selâme, Dâru Tayba, 1420, Baskı: II, 5/22
4) el-Isbehânî, İsmâil İbnu Muhammed, el-Hücce fî Beyâni’l-Mehacce, Dâru’r-Râye, Riyâd, 1419, Baskı: I, 1/538
5) es-Sem‘ânî, Ebu’l-Muzaffer Mansur İbnu Muhammed, Kavâtı‘u’l-Edille fi’l-Usûl, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, Lübnan, 1418, Baskı: I, 1/433
6) es-Seffârînî, Şemsuddin Ebu’l-Avn Muhammed İbnu Ahmed, Levâmi‘u’l-Envâri’l-Behiyye, Müessesetu’l-Hâfıkîn, Dımeşk, 1402, Baskı: II, 1/191; el-Kettânî, Ebû Abdillah Muhammed İbnu Ebi’l-Feyz, Nazmu’l-Mütenâsir mine’l-Hadîsi’l-Mütevâtir, Daru’l-Kütübi’s-Selefiyye, Mısır, Baskı: II, s. 209,210
URL Kopyala