Fakihler, verdiği takdirde faydanın kendisine döneceği kişilere zekât, fıtır sadakası, fidye ve kefâretlerin verilemeyeceğini belirtir. Kişi zekâtını, bakmakla yükümlü olduğu kimselere verdiği takdirde menfaat kendisine dönecektir. Bu da zekâtını kendisine vermesi anlamına gelir. (Heytemî, el-Fetâva’l-Fikhiyyetü’l Kübrâ III, 481) Öyleyse bir kimse usulüne ve furû’una zekât veremez. Usûl; anne, baba, dede, nine ve yukarısına denir. Fürû’ ise; çocuk ve torunlara verilen isimdir. Bu bakımdan zekat hususunda usûl ve furû’ ile ilgili böyle bir ölçü getirilmiştir. Çocuk yetişkin yaşa ulaşıp kendi nafakasını karşılayabilecek duruma geldiğinde eğer hasta değilse babası kendisine bakmakla mükellef olmaz. Yaşadığımız toplumda, genelde çocuk evlenip babasından ayrıldığında ailesine bakmak için geçimini kendi imkanıyla sağlamaktadır. Fakir olup kazancı kendisine yetmediği takdirde Şafiî ve Malikî mezhebine göre bu kimse, zengin olan baba veya dedenin zekâtını alabilir. (Nevevî, el-Mecmû’ III, 373-374)

Yalnız anne, -eğer baba hâlâ hayatta olup çocuklarına bakmakla yükümlüyse- çocuklarına ve torunlarına bakmakla yükümlü olmadığı için zekâtını bunlardan muhtaç olanlara verebilir. Hatta çocuklarının topluma muhtaç olmaması ve başkalarına el-avuç açmaması için kendilerine zekât vermesi daha iyidir. Ümmü Seleme (radiyallahu anha) der ki: Resulullah’a (aleyhissalatu vesselam), ‘Ey Allah’ın Resulü! Ebu Seleme’nin çocuklarına zekât verdiğim takdirde bana sevap var mı, (onlar) benim de çocuklarımdır?’ dedim. O da şöyle cevap verdi: Onlara zekât ver, onlara zekât vermende sana sevap vardır. (Buhârî, Zekât 48, No: 1467) Anne, babanın hayatta olmadığı durumlarda eğer çocuklarıyla aynı evde kalıyorsa onlara bakmakla yükümlü olacağından kendilerine zekât veremez. (İbn Kudâme, el-Muğnî VI, 442; İbn Hacer, Fethu’l-Bârî III, 415) Hanefî ve Hanbelî mezhebi, geride geçen tüm hallerde usul ve furu’un biribirlerine zekât veremeyeceği görüşünü benimser. (Haddâd, el-Cevheretü’n-Neyyire I, 314-315) Dolayısıyla ebeveyn evladına hiç bir şekilde zekat veremez.