Esasen kişinin sağlığında kendi malında istediği şekilde tasarruf etme hakkı vardır. Hukuken, malının bir kısmını veya tamamını yabancı birisine verebileceği gibi, çocuklarından birisine veya bazılarına da verebilir. Bu tasarrufu hukuken geçerlidir. Ancak dinen yapması gereken, evlat ayrımı yapmadan kız olsun erkek olsun eşit vermesidir. Buna binaen; Hanefî, Şâfiî ve Mâlikîlerdeki güçlü görüşe göre, babanın hayatında iken çocuklarına mal vermesi durumunda eşit davranması müstehab, ayrım yapması mekruhtur.[1]

Bununla birlikte baba hayatta iken evlatlarına mal bağışlamak istediği takdirde, bu hibenin gerçekleşmesi için; tasarruflarını da, kullanım haklarını da, mülkiyetini de tamamen devretmesi gerekir, aksi takdirde yapılan bu hibe sözde kalır gerçekleşmiş olmaz. Dolayısıyla mallarını hayattayken çocuklarına verip kullanım hakkını vefat edinceye kadar kendinde tutması geçersiz bir taksimdir. Keza ölümden sonraya izafe edilerek ben öldükten sonra şu şunun, bu bunun tarzında ki söylemler yapılmışsa bu da vasiyet anlamına gelir. Ancak Peygamber Efendimiz “sallallahu aleyhi ve sellem”, varise vasiyet yapmayı yasaklamıştır ve bunun geçerli olmayacağını bildirmiştir. Dolayısıyla bağışlama için gerekli olan şartlar oluşmadığı takdirde hibe geçerli olmamış demektir.

Kaynakça:

[1] Kâsânî, Bedâi, VI, 127; İbn Nüceym, el-Bahr, VII, 288; Haraşî, Şerhu Muhtasar, VII, 82; Zekeriyyâ el-Ensârî, Esne’l-metâlib, II, 483