Akıcı kanı olmayan haşeratın boya veya kozmetikte kullanılması caiz midir?
Akıcı kanı olmayan haşeratın boya veya kozmetikte kullanılması caiz midir?
Akıcı kanı olmayan haşerattan eşyaların boyası için veya kozmetikte, temizlikte kremini yağını cilde vücuda saça sürmek için istifade etmek caiz mi?
Hanefi ve Şafii mezhebine göre ahkâm cihetinden hayvanlar denizde ve karada yaşayanlar olarak ikiye ayrılır. Hanefi mezhebine göre denizde yaşayanlardan balık olanların dışındakiler yenilmez. Karada yaşayanlar ise kendi aralarında üç kısma ayrılır:
1) Kanı olmayanlar ki bunlar sinek, çekirge, örümcek vb.
2) Akıcı kana sahip olmayanlar. Bunlar da sair haşeratın çoğunluğu, yılan ve bunların benzerleridir.
3) Akıcı kana sahip olanlar.
Üçüncü kısımdan olanlar necis olması sebebiyle hem gıda hem de boya olarak kullanımı caiz değildir. İlk iki kısım hayvanlar temiz olup boya olarak kullanımı caiz olmakla birlikte, çekirge hariç diğerlerinin yenilmeyeceği hususunda Hanefi mezhebinde ittifak (görüş birliği) vardır. Ancak Şafiler çekirgenin yanı sıra kertenkele yemenin de mubah olmasından söz etmişlerdir. Müstesna olanlar yani çekirge ve kertenkele dışındaki haşeratı yemenin haram olma sebebi; bu hayvanların zikredeceğimiz ayette geçen habislerden (pis olanlar) olmalarıdır. Zira Mevla Teâlâ şöyle buyurmuştur: “…temiz ve hoş şeyleri onlara helâl, murdar ve kötü şeyleri de üzerlerine haram kılar…”
Netice olarak bunların yenilmesi veya gıdalar içerisine konulan katkı maddesi olarak kullanılması Hanefi ve Şafii mezhebince caiz görülmemiştir. Buna bağlı olarak da gıda sektöründe alım ve satımı da caiz değildir. Hanefi mezhebinin son dönem âlimlerinden İbn-i Abidin (rahimehullah) Raddu’l-Muhtar isimli eserinde kırmız böcek namıyla bahsettiği böceği sadece elbise gibi eşyaları boyamak için kullanmaya cevaz vermiştir. Bununla beraber böceğin yenilmez olduğunu açıkça ifade etmiştir.
URL Kopyala
