Evlenme ve aile konusunda Kur’ân-ı Kerîm’de ve Peygamber Efendimizin (s.a.v) sünnetinde yer alan ilke ve düzenlemelerin, evlilik kurumunu sağlam temellere dayandırma ve evliliğin ancak yaşanan tecrübenin ardından yürümeyeceğinden emin olunduğunda sona erdirilebileceği anlayışını benimsetme hedefinde birleştiği açıktır. Dolayısıyla nikah akdi zinayı meşrulaştırma aracı olmaktan çok uzak kutsal bir muameledir.

İzdivacın gerçek yönüne dikkat çekerken kadın veya erkek değil eş kavramını esas alarak insanlar için kendi türünden eşler yaratılıp aralarında sevgi ve şefkatin var edilmesini ilâhî kudretin kanıtları arasında sayan ve bununla “sükûn”un (kaynaşma, huzur bulma, istikrar) amaçlandığını bildirerek^[1] evlenmenin kalıcı bir ilişki olarak düşünülmesi gerektiğini telkin eden, nikâh akdini ağır sorumluluk yükleyen bir anlaşma ve kadın açısından sağlam bir teminat olarak niteleyen^[2] erkeğin eşine karşı davranışını onun iyi insan olup olmadığının kriteri sayarak^[3] evliliğin cinsel ihtiyacı karşılamanın ötesinde paylaşımların gerçekleştirileceği bir kurum olduğuna dikkat çekilmiştir.

Ayrıca Kur’an ve Sünnet’teki düzenlemelerin ortak amaç ve ilkelerinden birinin neslin korunması olduğu, evlilik akdiyle kan bağı yanında sıhriyet bağı kurmanın hedeflendiği^[4] müslümanların ve İslâm âlimlerinin, bu iki kaynaktan hareketle velâyet, nesep, mehir, nafaka, iddet ve miras gibi haklar ve vecîbeler örgüsüyle güçlendirilmiş bir evlilik ve aile telakkisini insan neslinin insana yaraşır bir saygınlık ve nezahet içinde devam ettirilmesinin güvencesi olarak algıladıkları dikkatten kaçırılmamalıdır. Bu açılardan bakıldığında, İslâmî esaslarla bağdaşmadığı kolayca anlaşılan bazı Câhiliye devri nikâh türleri gayrimeşru sayıldığı gibi zinayı meşrulaştırma aracı olarak kıyılacak olan bir nikah da mut’a ve muvakkat kabilinden gayrimeşrudur.

 

---

Kaynakça:

[1] el-A‘râf 7/189; er-Rûm 30/21
[2] en-Nisâ 4/21
[3] İbn Mâce, “Nikâḥ”, 50
[4] el-Furkān 25/54