Stokta olmayan malı satmak (dropshipping) caiz midir?

Stoğumda olmayan ama görseli markası ve özelliği belli olan ürünü satmak üzere sipariş almam caiz mi?

Aracı şirketlerin, firmalardan satın alıp teslim almadan, sahibi olmadıkları bir malı satışa sunmaları ve daha sonra da bu firmalardan satın alarak müşteriye göndermesi; sahip olunmayan bir şeyin satılması mahiyeti taşıyacağından caiz değildir. Bu itibarla tedarikçi firmalara ait ürünlerin, satın alınmaksızın veya ilgili firma tarafından satışına yetkilendirilmeden e-ticaret yöntemiyle stoksuz olarak pazarlanması da caiz değildir. Şayet tüccar mülkünde olmayan bir malı satıyorsa işte bu sorundur ve dinimizde de yasaklanmıştır.

Kişinin henüz mülkünde olmayan bir malı daha sonra piyasadan tedarik etmek üzere satması caiz değildir. Zira, Hakîm bin Hizâm (r.a.) anlatıyor: “Ey Allah’ın Rasûlü, bana gelip, birşeyler almak isteyenler oluyor. Halbuki istenen şey bende yoktur. Bu durumda, bilâhere çarşıdan satın alarak teslim etmek üzere, istenen şeyi satayım mı?” dedim. “Hayır, yanında mevcut olmayan şeyi satma” dedi.^[1] Sipariş verildiğinde mal satıcının elinde değilse alışveriş sahih olmaz çünkü sahip olmadığı, diğer bir tabirle teslim alarak sorumluluğuna henüz girmemiş bir malı satmış olur. Böyle bir durumda yapılan sipariş bir satış olmayıp ancak vaatleşme kabilinden yapılabilir yani müşteri hukuken mazeretsiz cayma hakkına sahip olmalıdır.

 

---

Kaynakça:

[1] Nesâî, Büyû: 60, (7, 289), Ebu Dâvud, Büyû’: 70 (3503); Tirmizî, Büyû: 19, (1232); İbnu Mâce, Ticarât: 20, (2187)

---

URL Kopyala