Söz verildiği zaman yerine getirmeyen günahkar olur mu?
Söz verildiği zaman yerine getirmeyen günahkar olur mu?
Söz verildiği zaman yerine getirmeyen günahkar olur mu? İnşâAllah denmesi söz verirken yine o sözde durmayı gerektirir mi?
İbn Hacer’in Ebu Davud ve Tirmizî’nin İbn Erkam’dan naklen rivayet ettiği hadis şöyledir: “Bir kimse, yerine getirmek niyetiyle verdiği sözü tutamazsa günahkâr olmaz.” (Ebu Davud, Edeb, 82; Tirmizî, İman,14) Buna binaen, İmam Nevevî’nin bildirdiğine göre, bir kimsenin başka bir kimseye verdiği sözünü –haram olmadığı sürece- yerine getirmesinin en uygun olacağı hususunda alimlerin ittifakı vardır. Ancak, verilen sözü yerine getirmenin vacip veya mustahap olduğuna dair de alimlerden farklı iki görüş vardır:
a) İmam Şafii ve İmam Ebu Hanife’nin de içinde bulunduğu alimlerin büyük çoğunluğuna göre verilen sözü yerine getirmek sünnettir / müstehaptır. Bu alimlere göre, mazeretsiz olarak sözünü yerine getirmeyen kimse mekruh işlemiş olur. Sözünden caydığından ötürü günahkâr olmaz ancak söz verdiği kimseye eziyet etme niyetinde olduğu takdirde günahkâr olur. Bu alimlerin dayanağı; Peygamber Efendimizin (s.a.s.) bir şey söz verdiği zaman, “ümit ediyorum” veya “inşallah” dediğine dair rivayetlerdir. Buna göre, eğer kişi, “inşallah“ demeyip kesin olarak verdiği sözünden, mazeretsiz olarak cayması halinde günahkâr olur denilmiştir. Ayrıca şayet söz verdiği anda, bundan cayacağını kastederse bu kişi zaten münafık ahlakına sahip olmuş demektir.
b) Diğer bir grup alimlere göre ise, verilen sözü yerine getirmek vaciptir, mazeretsiz olarak sözünü yerine getirmeyen kimse günahkâr olur. (Tuhfetu’l-ahvezî, ilgili hadisin şerhi)
URL Kopyala
