İnternetten trendyol ve hepsiburada gibi firmalar ile alım satım caiz mi?

Hocam Trend yol, Hepsi burada, n11 gibi sanal mağaza marketlerde satış yapmak caiz midir?

Bu gibi firmalar, müşteriye karşı sorumluluk alarak satıcı firmalardan komisyon alır, yada kendi ürünlerini satarak ticaret yapar. Tüketicileri farklı yollarla aldatma olmayıp fıkıh kurallarına uygun yapıldığı takdirde bu yolla ticaret caiz olur. Öncelikle bu yolla malın görülmeden satın alınması söz konusu olduğu için İslam fıkhında müşteriler için görme muhayyerliği söz konusu olur, yani malı gördükten sonra cayma hakkı olur ki nitekim mevcut mevzuat da bunu desteklemektedir. Ayrıca firmanın kendisine ait olmayan bir malı kendisininmiş gibi satması caiz olmamakla birlikte, satıcının başkası olduğunu belirterek kendisinin de sorumluluk alarak komisyoncu sistemi ile çalıştığını bildiriyor ise bu işlem caiz olur.

Ancak internet üzerinden satış yapan firma şayet sattığı ürünü kendi malı olarak satıyorsa bu malın kendi mülkiyetinde ve deposunda bulunması gerekir. Şayet elinde olmayan bir malı elindeymiş gibi göstererek satıyor ve daha sonra piyasadan tedarik ediyor ise bu caiz olmaz. Zira tüccar mülkünde olmayan bir malı sattığı takdirde bu sorundur ve dinimizde yasaklanmıştır. Kişinin henüz mülkünde olmayan bir malı daha sonra piyasadan tedarik etmek üzere satması caiz değildir. Nitekim Hakîm bin Hizâm (r.a) anlatıyor: “Ey Allah’ın Rasûlü, bana gelip, birşeyler almak isteyenler oluyor. Halbuki istenen şey bende yoktur. Bu durumda, bilâhere çarşıdan satın alarak teslim etmek üzere, istenen şeyi satayım mı?” dedim. Rasûlullâh Efendimiz (s.a.s); “Hayır, yanında mevcut olmayan şeyi satma” dedi.[1]

Sipariş verildiğinde mal satıcının elinde olmadığı takdirde alışverişin sahih olmamasının sebebi ise; kişinin sahip olmadığı, diğer bir tabirle teslim alarak sorumluluğuna henüz girmemiş bir malı satarak kar elde etme yoluna gitmesidir. Fakat böyle bir durumda sipariş vaatleşme kabilinden yapılabilir, bu takdirde ise müşteri hukuken mazeretsiz cayma hakkına sahip olmalıdır.

Kaynakça:

[1] Nesâî, Büyû: 60, 7, 289, Ebu Dâvud, Büyû: 70, 3503; Tirmizî, Büyû: 19, 1232; İbnu Mâce, Ticarât: 20, 2187

---

URL Kopyala