İbadet yönüyle kullar üzerine vacip olan mâli mükellefiyetler usul ve furûa eda etme yoluyla kişinin üzerinden düşmez. Yani zekat, fitre, fidye, adak, öşür, keffaret bedeli, iskat bedeli ve benzeri mâli ödemeler; evlat, torun, anne, baba, dede, nine ve ayrıca eşe de verilmez. Ancak fakir olan kardeşe zekât, fitre vb. verilebilir. Aynı şekilde kardeş çocuğu, amca, dayı, hala ve bunların çocukları da böyledir. (Merğînânî, el-Hidâye, 2, 224) Hatta zekât verirken başta kardeş olmak üzere yoksul akrabalara öncelik verilmesi daha sevaptır. Çünkü bunda hem zekât borcunu ödeme, hem de sıla-i rahim vardır. Özellikle ebeveyni hayatta olmayan engelli veya küçük çocuğa zekat vermek daha da önem arz eder. Ancak bunlar zekat teslim almaya elverişli olmadığı için bunlara yabancılar tarafından verilen zekatı velisi teslim alması gerekir. Fakat burada zekat verecek olan velisi olduğundan hem veren hem alan konumunda olur. Bu nedenle yapılacak olan para vermek değil, kardeşinin ihtiyaçlarını zekat niyetiyle tedarik ederek kardeşinin kullanımını sağlamasıdır. Örneğin zekat niyetiyle yiyecek alıp vermesi, giyecek alıp ona giydirmesi ile zekatını yerine getirmiş sayılır. Ancak şayet kardeşinin nafakası kendisine vacip olur da bu verdiği zekatı nafaka borcundan düşerse zekat geçerli olmaz. Bilakis vermiş olduğu yiyecek veya giyeceği zekat hesabından vermesi, nafaka sorumluluğunu da ayrı değerlendirmesi gerekir. (Raddu’l-muhtâr, 2/257)