Evlenmeyi düşündüğü kişinin haberi olmadan ona gizlice bakmak caiz mi?
Evlenmeyi düşündüğü kişinin haberi olmadan ona gizlice bakmak caiz mi?
Cumhurun “Evlenme niyeti olunca kızın ve velisinin haberi olmadan kıza gizlice bakmak caizdir” hükmünü şerh eder misiniz, evlenmek isteyen birinin hep sağı solu gözetlemesi gibi değildir herhalde.
İslâm’da, erkeğin yabancı kadına bakma yasağının birtakım istisnaları vardır. İhtiyaç ve zarûret durumları bulununca veya evlenme düşüncesi olunca bakma yasağı kalkar. İhtiyaç ve zarûret konusunda “zarûretler sakıncalı olan şeyleri mübah kılar” prensibi uygulanır. Diğer yandan zaruretler kendi miktarlarınca takdir olunur. Kadın da, kendisine talip olacak erkeğe bakması için birisini gönderebileceği gibi, bizzat erkeği kendisinin görme hakkı da vardır. Erkeğin bir aracı koymaksızın, evlenmek istediği kızı bizzat görmesi. Onun, yüz ve beden güzelliğini anlaması için yüz, eller ve boya bakması yeterlidir. Yüz güzelliğe, eller de bedenin zarafetine delâlet eder.
Cabir b. Abdillah’ın (r.a.) naklettiği bir hadiste şöyle buyurulur: “Sizden biriniz bir kadınla evlenmek istediği zaman, onun evlenmesini teşvik edecek niteliklerine bakabilirse baksın.” Cabir şöyle diyor: “Bir câriye ile evlenmek istiyordum. Gizlice onu gözetledim ve evlenmemi teşvik eden bazı özelliklerini gördüm. Sonra da onunla evlendim.” (Ebû Dâvûd, Nikâh, 18) Mugîre b. Şu’be (r.a.) bir kadınla evlenmek istiyordu. Peygamber Efendimiz ona; “Git ve onu gör. Çünkü görmek, birbirine ısınmanız için daha iyidir” buyurdu. (Müslim, Nikâh, 74, 75)
Hanbelî mezhebinde erkeğin evlenmek istediği kadına ev kıyafetiyle bakabileceği, saçını, boynunu ve ayaklarını görebileceği kabul edilmiş, Hanefî, Mâlikî ve Şâfiî mezheplerinde ise bakılabilecek kısımlar kadının elleri ve yüzüyle sınırlı tutulmuştur. Evlilik teklifinden önce “hutbetü’l-hâce” adıyla bilinen kısa bir duanın okunması müstehaptır. (Müsned, I, 392-393; Hâkim, II, 182-183) Ayrıca Şafi ve Hanbeli mezhebinde, kızın veya velisinin izni ve haberi olmadan ona bakmanın caiz olması hükmü; kızı istemek kararı olması ve isteme teklifine karşı tarafın olumlu bakma ihtimalinin yüksek olması durumu için geçerli görülmüştür.
URL Kopyala
