Bir kilo gümüşü olan günümüzde zekat alabilir mi?

“Zengine zekât helâl olmaz” hadisine göre (Ebû Dâvûd, “Zekât”, 28) zekât almaya mani olan zenginliğin ölçüsü belirlenirken farklı görüşler ortaya konmuştur. Hanefîler’e göre şer‘î zenginliğin ölçüsü nisab olduğundan temel ihtiyaçlarından fazla nisab miktarı mala sahip olan kişi bu mallar artıcı vasıfta olmasa da bazı yönlerden zengin kabul edilir. Buna göre yukarıda belirtilen nâmî malları nisab miktarına ulaşmamakla birlikte temel ihtiyaçları dışında 80 gr. altın veya 595 gr. gümüş değerinde -kıymetli mücevherat gibi- nâmî olmayan mala sahip olmaya nisâb-ı istiğnâ denir. Bu nitelikte ve ölçüde mala sahip bulunan kimse zekâtla yükümlü sayılmamakla beraber zekât alması da câiz olmaz; ayrıca fitre vermek ve kurban kesmekle mükelleftir.

Fakat aşırı derecede değer kaybeden gümüşün günümüz şartlarında nisap konusunda ölçü olma niteliğini yitirdiği bir gerçektir. Nisap miktarında gümüş ölçü alındığı takdirde zekât alabilecek durumdaki kimseler, zekât yükümlüsü hâline geleceklerdir. Bu itibarla zekât ve kurban gibi ibadetlerin sorumluluğunu belirlerken altının ölçü alınması daha uygundur. Eşyanın kıymetleri altın ve gümüş ile anlaşılır. Ancak paranın, ticaret eşyasının nisaba ulaşıp ulaşmadığı, altın ve gümüş nisaplarının eşitliğinin bozulduğu zaman, gümüş nisabı ile hesaplanmaz altın nisabına göre hesaplanır. Ancak kişinin elinde nisap miktarı gümüşü varsa, muteber kitaplarda bildirilen kaideye göre, bunun kırkta birini gümüş olarak zekatını verir. Bu onun, dinen zengin olduğu manasına gelmez. Dolayısıyla sadece bu kadar gümüşü olan, kurban kesmeyebilir, zekat alabilir.

---

URL Kopyala