Bir afette ölen eşlerden hangisinin önce öldüğü bilinmese miras hükmü nasıl olur?
Bir afette ölen eşlerden hangisinin önce öldüğü bilinmese miras hükmü nasıl olur?
Depremde karı koca vefat etseler hangisinin daha önce öldüğü bilinmiyorsa miras taksimi yaparken nasıl davranılması gerekir?
Mirasçılıktan söz edebilmek için veraset sebepleri yanında bazı şartların bulunması gerekir:
1. Mûrisin vefat etmiş olması. Hayatta olan bir kimsenin malına mirasçı olunamaz; ancak kendisinden uzun süre haber alınamayan (mefkūd) ve dinden dönüp dârülharbe iltica eden kişiler hakkında mahkemece hükmen vefat kararı verilmesi durumunda bunların malları belirli sorumluluk hükümleri çerçevesinde mirasçılarına paylaştırılabilir.
2. Mûris öldüğü sırada mirasçının hayatta bulunması. Önce ölen sonra ölene mirasçı olamaz. Birlikte ölenler de birbirlerine mirasçı olamazlar. Ayrıca ölüm tarihinin meçhul olması da mirasa manidir. Mesela bir yangında ev içinde yananlardan, enkaz altında kalanlardan, batan gemide boğulanlardan, harp meydanında ölenlerden hangisinin önce öldüğü bilinmeyeceği için onlar birbirine mirasçı yapılamaz, malları geride kalan mirasçılarına verilir. Varis’in meçhul olması da irse manidir, bir cami avlusuna bıraktığı çocuğunu sonra pişman olup almaya gitse yanına başka bir çocuk daha bırakılmış olarak görse ve hangisinin kendi çocuğu olduğunu bilmese irs cereyan etmez. Şarkta ve garpta aynı tarihte ölenlerden garpta ölen daha geç ölmüş olacağından şarkta ölene mirasçı olur. Anne karnındaki çocuğun (cenin) miras payı ayrılır; sağ doğması halinde mülkiyetini kazanır, ölü doğduğu takdirde miras onun yokluğuna göre yeniden hesaplanır. Haksız bir fiil neticesinde ölü doğması durumunda sağ doğmuş gibi işlem yapılır.
3. Miras engellerinin bulunmaması. Vârisin mûrisini öldürmesi mirasçılığa engel olmakla birlikte kasıt dışı öldürmelerin bu kapsamda sayılıp sayılmayacağı tartışmalıdır. Mûrisin veya mirasçının gayri müslim olması, liân veya zina gerekçesiyle çocuğun babaya nisbet edilmemesi, kölelik, mûrisle vârisin hangisinin önce öldüğünün bilinmemesi de miras engelleri arasındadır. Mahrumiyet şahsîdir; meselâ bir kimsenin öldürme sebebiyle mirastan mahrum olması çocuklarının da mahrumiyetini gerektirmez.
URL Kopyala
