Neşid ve mehter dinlemenin hükmü nedir?
Neşid ve mehter dinlemenin hükmü nedir?
Çalgısız ama oynak neşid dinlemenin bir sakıncası var mıdır? Bazılarında yankı ve Auto tüne oluyor bir sorun olur mu?
Hacıları uğurlarken Kâbe, zemzem ve diğer mübarek makamları öven ve anlatan şiirlerde nefesli ve telli çalgılar yoksa, bunların hepsi caizdir.[1] Aynı şekilde çalgı olmadan düşmanlarla savaşmayı ve Allah sevgisi uğruna canını feda etmeyi kuvvetlendiren kahramanlık şiirlerini (mehter marşlarını) dinlemek mubah olur.[2] Düğün, ziyafet ve sefer dönüşü gibi sevinmek gereken yerlerde, bayram günlerinde nağmeli seslerle, teganni ile neşelenmek caizdir.[3]
Ancak şeytan ve askerlerinin, kulları yanlışa yönlendirmek ve salahı fesada değiştirmek için en büyük araçlarından biri de çalgı aletleri ve bunlar ile icra edilen müziktir. Peygamber Efendimiz “sallallahu aleyhi ve sellem” şöyle buyudu; “Ümmetim arasında, zina yapmayı, ipekli elbiseler giymeyi, şarap içmeyi, çalgı aletlerini çalmayı helal sayan kimseler olacak.”[4] Bu Hadis, çalgının haram kılındığı konusunda delaleti kat’î olan açık bir delildir.
Sonuç olarak; çalgı dinlemek caiz olmadığı gibi, dört mezhebe göre; telli çalgılar, ud, tambur, saz, davul, zurna, kaval çalmak haramdır. Hatta zilsiz def haricindeki çalgı aletlerinin haram olması, bazı şaz görüşleri istisna edecek olursak, selef ve haleften olan alimlerin kahir ekseriyeti nezdinde, ittifakla kabul edilen bir husustur ve dört mezhepte de zahir olan görüş budur.
Ölçümüz Peygamber Efendimiz “sallallahu aleyhi ve sellem” ve sahabe-i kiram olduğuna göre, onların savaşlar da çalgı aletleri ile icra edilen kahramanlık marşları eşliğinde savaşmadığı bir hakikattir, öyle ise bizim de ölçümüz bu olmalıdır.
Ancak şeytan ve askerlerinin, kulları yanlışa yönlendirmek ve salahı fesada değiştirmek için en büyük araçlarından biri de çalgı aletleri ve bunlar ile icra edilen müziktir. Peygamber Efendimiz “sallallahu aleyhi ve sellem” şöyle buyudu; “Ümmetim arasında, zina yapmayı, ipekli elbiseler giymeyi, şarap içmeyi, çalgı aletlerini çalmayı helal sayan kimseler olacak.”[4] Bu Hadis, çalgının haram kılındığı konusunda delaleti kat’î olan açık bir delildir.
Sonuç olarak; çalgı dinlemek caiz olmadığı gibi, dört mezhebe göre; telli çalgılar, ud, tambur, saz, davul, zurna, kaval çalmak haramdır. Hatta zilsiz def haricindeki çalgı aletlerinin haram olması, bazı şaz görüşleri istisna edecek olursak, selef ve haleften olan alimlerin kahir ekseriyeti nezdinde, ittifakla kabul edilen bir husustur ve dört mezhepte de zahir olan görüş budur.
Ölçümüz Peygamber Efendimiz “sallallahu aleyhi ve sellem” ve sahabe-i kiram olduğuna göre, onların savaşlar da çalgı aletleri ile icra edilen kahramanlık marşları eşliğinde savaşmadığı bir hakikattir, öyle ise bizim de ölçümüz bu olmalıdır.
Kaynakça:
[1] İhya 2/690
[2] K. Saadet s.324
[3] K. Saadet s.324
[4] Buhari 5590, Kitabu’l-Eşribe, babu ma cae fimen yestehıllu’l-hamr
İsmail Hakkı Yelkenci tarafından yayınlandı 21/08/2024
URL Kopyala