Şarap dışındaki sarhoş edici içeceklerin hükmü nedir?
Şarap dışındaki sarhoş edici içeceklerin hükmü nedir?
Öncelikle meseleye ışık tutması için iki hadis-i şerif ile konuya giriş yapalım:
“Sarhoşluk veren her şey haramdır. Çoğu sarhoşluk veren şeyin azı da haramdır.”[1]
“Sarhoşluk veren her şeyden sakınınız.”[2]
Hanefî mezhebine göre içkilerin hükmü üç kısımda özetlenebilir:
1) Hamr (şarap):
Bu kelime anılınca; kaynatılmadan, bekletilerek fermantasyon yoluyla keskinleşip köpük atan sarhoşluk veren üzüm suyu anlaşılır. Lisan âlimlerinin ittifakıyle hamr, yani şarap ismi yalnız bu içkiye verilir. Diğer içkilerin isimleri başka olduğu gibi hükümleri de şaraptan başkadır. Meselâ, şarabın haramlığı kat’i delille, diğerlerininki ise zannî delille sabittir.
Hanefi âlimlerine göre şarabın on hükmü vardır:
a) Şarabın haramlığı kat’i delille sabittir.
b) Şarab ismi verebilmek için, kabaran üzüm şırasının köpüğünü atmış olması İmam A’zam’a göre şart, imameyne göre ise şart değildir.
c) Şarabın kendisi haramdır. Onun haramlığı sarhoşluk vermek illetine bağlı değildir. Çünkü Allah Teâlâ şarap için “rics (pislik)” demiştir.
d) Şarap, bevl gibi necaset-i galîzadır. Zira hükmü kat’i delillerle sabit olmuştur.
e) Şarabın helâl olduğuna itikad eden, kat’i delili inkâr ettiği için dinden çıkar.
f) Müslüman için şarabın hiçbir malî kıymeti yoktur.
g) Şaraptan faydalanmak hiçbir suretle helâl değildir,
h) Şarabın bir damlasını içene bile had vurulur.
i) Şarabı kaynatmak dahi tesir etmez, o yine haramdır.
j) Hanefîlere göre şaraptan sirke yapılabilir.
Haram oluşu zanni delille sabit olan alkoller. Bunlar Üç Hanefi imamına göre de ittifakla haram olsa da bazı hükümlerde şaraptan ayrılırlar. Yani onların haramlık derecesi şaraptan düşüktür.
2) Tıla:
Üçte birinden daha fazlası kalıncaya kadar kaynatılan ve keskinleşen üzüm suyudur.
a) Pişirilmeden kendi kendine kabarıp keskinleşen hurmanın içinde bekletildiği su (nakîü’t-temr)
b) Kaynatılmadan kendi kendine kabarıp keskinleşen kuru üzümün içinde bekletildiği su (nakîü’z-zebib)
Bu ikinci kısma girenlerin azı da çoğu da haramdır ve bu içkilerden herhangi birini içerek sarhoş olan kişiye had cezası uygulanır. Fakat haram oluşları zannî delillerle sabit olmuştur.
3) Bunların dışında kalan sarhoş edici içkiler:
Bu kısım alkollerin haramlığında ise ittifak yoktur. İmam Ebû Hanîfe ile İmam Ebû Yusuf’a göre, bu kısma giren sarhoş edici içkileri sarhoş etmeyecek kadar ve eğlence için değil de tedavi yada vücuda kuvvet vermesi için içmek helâldir. Sarhoş edecek kadarını içmekse haramdır. Ancak tercih edilen görüşe göre, bu içkilerden herhangi birini içerek sarhoş olan kişiye had cezası uygulanır. Şarabın ise bir damlasını içene bile had vurulur.
İmam Muhammed ile İmam Şafiî, İmam Mâlik ve İmam Ahmed’e göre ise; bunların azını da çoğunu da içmek haramdır. Farklı içtihatların olduğu bir konuda alimlerin büyük çoğunluğunu teşkil eden cumhurun görüşü ihtiyata uygun olan görüş olduğunda esas alınır ve fetva da ona göre verilir.
Kaynakça:
[1] İbni Mâce, Eşribe: 10
[2] İbni Mâce, Eşribe, 14
URL Kopyala
