Büyükbaş kurbanlıkta yedi kişiden az ve çift sayıda ortaklık caiz olur mu?
Büyükbaş kurbanlıkta yedi kişiden az ve çift sayıda ortaklık caiz olur mu?
Kurban kesecek olan yedi kişi bir sığırın kesiminde ortak olabilirler. Bir sığırda yedi kişinin ortak olması caiz ise, yediden daha az kişinin ortak olması evleviyetle caizdir. Böylece daha az olduklarında, gönüllü olarak yedide bir hisseden fazla kurban kesmiş olurlar.
Nitekim kişinin bir koyun kesmesi caiz olduğu halde bir büyükbaşı tek başına kesmesi evleviyetle caiz olduğu gibi İmam Şafiî kitabında[1] şöyle demiştir: “Büyükbaş Kurban kesecek kişiler yedi kişiden az ise kurbanları geçerli olur ve gönüllü olarak fazlasını yapmış sayılırlar. Bir deve kesen kişi için bir koyun tutarından fazlası, gönüllülük esasından değerlendirilir.”
Hanefî fakihlerinden Kâsâni, adlı eserinde[2] şöyle demiştir: “Yediden az olan kişilerin bir sığır veya deve kesmelerinin caiz olduğuna dair ihtilaf yoktur. Kurban kesecek olan kişiler; iki, üç, dört, beş veya altı kişi bir sığır kesiminde ortak olabilirler. Çünkü yedi kişinin ortak olmasının caiz olduğu yerde daha az kişilerin ortak olması evlâdır. İster hisseleri eşit veya farklı olsun, birisi yarısını veya üçte birini diğeri altıda birini alsın fark etmez. Ancak yedide bir hissesinden az bir hissede ortak olmak geçerli değildir.”
Konu ile ilgili İbni Âbidin şu örnekleri vermiştir: “Yedi kişi, beş yada daha fazla sığırda ortak olsa sahih olur, çünkü her bir hayvanda herkesin yedide bir hissesi vardır. Fakat sekiz kişi, yedi ya da daha fazla sığırda ortak olsa sahih olmaz, çünkü her bir sığır sekiz hisse üzere olur, kişi başı yedide bir hisse bulunmamış olur.”[3]
Görüldüğü gibi yapılmış olan bu ortaklık, doğru bir ortaklık şekli değildir. Bu nedenle sekiz kişi örneğin iki hayvana ortak olacaksa, dördü bir hayvana, diğer dördü de diğer hayvana ortak olması gerekir.
Sonuç olarak; büyükbaş kurbanlıkta yediden az kişi tek yada çift sayıda ortak olabilir, ancak kişi başına düşen hissenin yedide birden az olmaması şartıyla.
Kaynakça:
[1] el-Um, 2/244
[2] Bedâi es-Sanai 5/71
[3] Reddul’Muhtar; 6/628
URL Kopyala
