Sihirden büyüden beri olarak el çabukluğu ile yapılan illüzyonlar caiz midir?
Sihirden büyüden beri olarak el çabukluğu ile yapılan illüzyonlar caiz midir?
Ehli sünnet alimlerinin çoğunluğu sihrin varlığının ve tesirinin bulunduğunu belirtmişlerdir. Mu’tezile ise sihrin gerçekte olmadığını, onun bir aldatma ve saptırma ile el çabukluğu olduğunu belirtmişlerdir. Ulemanın çoğunluğu sihri öğretme ve öğrenmenin haram olduğu hususunda ittifak etmişlerdir. Çünkü Kur’an-ı Kerim sihri kötülemiş ve küfür olduğunu bildirmiştir.
Buna göre sihir vardır ve tesir edicidir demek mümkündür. Kim Kur’an yolunu terk ederek sihir ve benzeri yollardan birine girerse, Allah Teala’nın rahmetinden uzaklaşır.
İllüzyon ise; en basit tanımıyla göz yanılmasıdır. İllüzyonun temeli İslam dininin kesin olarak yasakladığı “aldatma ve hile”dir. “Şer’î örfde, sihir gizli bir sebeple gerçeğin hilafını tahayyül ettirip aldatan, şarlatanlık, yaldızcılık, göz boyamacılığı, aldatmacılık gibi menfî yolda cereyan eden herhangi bir şey demektir.”[1]
İllüzyon sihrin bir çeşididir, bu sihir his yanılmasına dayanır. Buna örfen pek sihir denmez. Her çeşit el çabukluğu, hokkabazlık, numara buraya girer. Hızla çevrilen fitili daire görmek, su içindeki bir cismin daha büyük görünmesi gibi his yanılmaları nev’inden aldatmacalar bu çeşit sihre girer. İnsan zihni bir şeyle meşgul iken başka şeyleri görmeyebilir. Hokkabaz bir şeye dikkatleri çektikten sonra süratli bir biçimde bir başka şeyi araya sokarak seyredenleri şaşırtabilir. İllüzyonların gösterileri de insanı aldatmaya yönelik olduğu ve sihir kabilinden olduğu için caiz değildir.
İllüzyon/Şa’veze: Şa’veze sihir gibi el çabukluğudur. Şa’veze’de bir şey, aslında olmadığından başka bir şekilde görülür. İbn-i Hacer; “Yollarda halkalar kurarak insanın başını kesip tekrar yerine koymak, topraktan (madeni) para yapmak gibi garip şeyler gösteren kimseler sihirbaz olmasalar da sihirbazlardan sayılırlar. Böyle şeyleri yapmak onlara caiz değildir, başkalarına da onları seyretmek mübah değildir…” demiştir. İbn-i Hacer bundan sonra Malikîlerin “el-Müdevvene” isimli kitabından şunu nakletmiştir: “Bir adamın elini kesen yahut karnına bıçak sokan kimsenin yaptığı bu iş sihir ise öldürülür. Yaptığı sihir değilse cezalandırılır…”[2]
Kaynakça:
[1] Kütüb-i Sitte
[2] İbn-i Âbidîn
URL Kopyala
