Başkasına ait olan bahçede fındık toplama sonrası yerde kalan fındığı almak caiz midir?

Memlekette herkes fındığını bahçesinden toplayıp gittikten sonra, daldan düşmeyen yada kalan fındıkları, köyde kalanlar toplayabilir mi, buna memlekette solama diyorlar, çocukluğumuzda toplanıyordu, bunu dinen bir sormak istedim, helal olur mu?

Öncelikle; özel mülk olup etrafı çevrilmiş olan bahçelere sahiplerinin izni olmadan girme caiz değildir. Herkesin geçtiği yola düşmüş meyveler ise şayet fındık, ceviz gibi çürümeyenlerden ise sahibinin sarâhaten yada delâleten izin verdiği biliniyorsa, yemek caiz olur, toplayıp götürmek caiz olmaz. İzin verdiği bilinmiyorsa yemek de caiz olmaz. Şayet kiraz gibi çürüyecek meyve ise, sahibinin yasak ettiği bilinmedikçe yenilebilir lâkin alıp evine götürmek caiz değildir. Kamu (devlet) arazilerinden ise yönetim herhangi bir yasak koymadığı taktirde herkes buralardaki mubah mallardan faydalanabilir.

Şahsa ait olan yerlerden sahiplerinin açıkça veya delalet yoluyla izni olmadan faydalanmak caiz değildir. Ancak devlet arazileri kamunun malıdır, oralardan yararlanma şekil ve kurallarını koymak da kamuya aittir. Şayet bahsedilen ürünlerden faydalanılması yetkili makamlarca serbest bırakılmışsa bu durumda onları toplayıp faydalanmak helal olur. Şayet kamu tarafından yasaklanmışsa caiz olmaz. Mesela ormandan odun kesmek, belli göl veya denizden balık tutmak kamu tarafından yasaklanmışsa buralardan elde edilen gelirler de fıkhen yasak olur. Fakat çalı-çırpı, kuru dal parçaları, böğürtlen ve kestane gibi meyvelerin kamu otoritesi tarafından yasaklama amacı bu ürünlerin bizzat kendileri değil de ormana zarar verilmemesi ise ve ayrıca bu ürünler toplanıp kamu adına da değerlendirilmiyorsa, toplanmadığında zayi olup gidecek ise ormana zarar vermeksizin toplayıp istifade etmekte yahut satıp değerlendirmekte bir sakınca olmaz.

---

URL Kopyala