Bir malı henüz satın almadan komisyon ile bir başkasına satabilir miyiz?
Bir malı henüz satın almadan komisyon ile bir başkasına satabilir miyiz?
Hocam bir kişi daire alacak 3 milyona, yalnız almadan arkadaşına henüz almadığı daireyi 3.300 milyona sana satayım diyor. Arkadaşindan 3.300 alacak 3 milyona daireyi alıp arkadaşına verecek, diğer parayı 300 bini kendine alacak caiz midir?
Aracı kişilerin satın alıp teslim almadan, sahibi olmadıkları bir malı satışa sunmaları ve daha sonra da müşteriye satması; sahip olunmayan bir şeyin satılması mahiyeti taşıyacağından caiz değildir. Bu itibarla başkalarına ait malların, satın alınmaksızın veya ilgili mal sahibi tarafından satışına yetkilendirilmeden aracı kişi olarak pazarlanması caiz değildir. Nitekim nakledilen rivayetlerde, bir kimsenin sahip olmadığı bir malı, daha sonra piyasadan satın alarak alıcıya teslim etmesi şartıyla da olsa, bir başkasına satmasına müsaade edilmemiştir. Hakîm bin Hizâm (r.a.) anlatıyor: “Ey Allah’ın Rasûlü (s.a.s.), bana gelip, birşeyler almak isteyenler oluyor. Halbuki istenen şey bende yoktur. Bu durumda, bilâhere çarşıdan satın alarak teslim etmek üzere, istenen şeyi satayım mı?” dedim. ” Hayır, yanında mevcut olmayan (sana ait olmayan) şeyi satma” dedi. (Nesâî, Buyû: 60, 7, 289)
Şayet kişi mülkünde olmayan bir malı satıyorsa işte bu sorundur ve dinimizde de yasaklanmıştır. Kişinin henüz mülkünde olmayan bir malı daha sonra piyasadan tedarik etmek üzere satması caiz değildir. Sipariş verildiğinde mal satıcının elinde değilse alışveriş sahih olmaz çünkü sahip olmadığı, diğer bir tabirle teslim alarak sorumluluğuna henüz girmemiş bir malı satmış olur. Ancak kişi sahip olmadığı bir malı tarafların bilgisi dahilinde aracı olarak belirli bir komisyon ücreti karşılığında satabilir. İslâm Fıkhında simsarlık, meşru ve caiz görülen kazanç şekillerindendir. Bu yolla kazancın caiz olabilmesi için komisyon ücretinin taraflarca malum olması ve aracı kişinin bu iş karşılığında emek sarf etmesi, sorumluluk alması gerekir. Zira tarafların bilgisi dahilinde olmayan yahut emek sarf etmeden, sorumluluk almadan sadece tarafları buluşturmak karşılığında ücret alınması caiz olmaz.
URL Kopyala
