Havanın soğuk ve zeminin karla kaplı olması sebebiyle abdest ve teyemmüm alamayan kişi ne yapmalıdır?

Şâfiîler, Hanbelîler ve Ebû Yûsuf’a göre, sadece vurulduğunda elde toz bırakan temiz toprakla teyemmüm edilebilir. Ancak İmam Ebû Hanîfe’ye göre teyemmüm yapılan şeyden elde bir parça kalması şart değildir; İmam Muhammed’e göre ise şarttır. Dolayısıyla İmam Ebû Hanîfe’ye göre kaygan taş, kireç, sürme taşı, toprak duvar, kireçle sıvanmış duvar, kaya tuzu, toprak kiremit, çamur vb. maddelerle teyemmüm yapılabilir. Ayrıca İmam Ebû Hanîfe’ye ve İmam Muhammed’e göre elbise, kumaş, eyer vb. bir şeye vurulunca çıkan tozla da teyemmüm etmek câizdir. Yer cinsinden olmayan, tahta ve ot gibi yanınca kül haline gelen veya demir, bakır, cam gibi ısıtılınca yumuşayıp eriyen maden vb. maddelerle teyemmüm yapılmaz.

Suyu olmayıp yanında kar veya buz bulunan kimse, mümkün olduğu takdirde onu eritmeli ve onunla abdest veya gusül almalıdır. Bu mümkün olmazsa zemindeki karı eşeleyip altındaki toprak ile çamur halinde de olsa teyemmüm almalıdır. Abdest alıp teyemmüm edemediği gibi bu konuda kendisine yardım edecek birini de bulamıyorsa abdestli olmasa bile, yapabiliyorsa vakte hürmeten namaz kılanların hareketlerini yapar, iyileştiğinde de yine namazlarını kaza eder. (Haskefî, ed-Dürrü’l-Muhtâr, 1, 184-185, 423) Şâfiî mezhebinde sahih kabul edilen görüşe göre ise bu şekilde namazı kılmak ve daha sonra iade etmek vaciptir. (Nevevî, el-Mecmû‘, bâbu’l-ehdâs elletî tenkidu’l-vudû, fasl fi’l-iğsâsi’l-mesnûne, c. 2, s. 323) Hanbelilere göre ise bu hâldeyken zaten namaz kılınabileceği için daha sonra kaza edilmesi de gerekmez. (İbn Kudâme, el-Muğnî, Kitâbu’t-tahâret, bâbu’t-teyemmüm, faslü salâti fâkidi’t-tuhûrayn, c. 1, s. 184)

---

URL Kopyala