İki kişi ortak araç satın alıp birinin bu araçla çalışarak ortaklık yapmaları caiz midir?

Sermaye ortaklığıyla kurulan şirket, nakitler (altın, gümüş ve para) ile kurulur, nakitlerin dışındaki diğer değerli mal varlıkları ile kurulamaz. Dolayısıyla ortaklaşa satın alınmış olan bir araç ile sermaye ortaklığı icra edilmesi mümkün değildir, böyle bir ortaklık yapılacak olsa fasit olur. Fasit olarak yapılmış olan bu ortaklığın sonlandırılması ve geçmişe yönelik elde edilen kazancın taraflar arasında taksim edilmesi ise şöyle olur; araç ile elde edilen kazanç, araç sahiplerinin araçtaki hisseleri oranına göre kendilerine taksim edilir, şayet taraflardan biri çalışmış ise çalışana da çalıştığı miktarın emek karşılığı ortak kazançtan verilmesi gerekir.

Şayet soruda geçen bu ortaklığı, sermaye ortaklığı değil de amel ve teklif alma ortaklığı olarak değerlendirip cevaz yolunu arasak, o takdirde bu ortaklık; insanlara nakliye hizmeti vermek üzere bir ortaklık olur ki, bu ortaklığın karşılığı ise; müşterilere karşı taahhüt edilen nakliye sorumluluğunu birlikte çalışarak almalarıdır. Bu hizmeti de, bahsi geçen mülk ortaklığı bulunan araç, ya da herhangi bir araçla verebilirler. Ancak bu ortaklık, bahsi geçen “hususi araç” üzerine kurulamaz. Bu ortaklığın fıkıhtaki adı ise “Ebdan ve Tekabbul”  ortaklığıdır ki; müşterilere karşı alınan sorumluluk ve emek karşılığında kurulur.

---

URL Kopyala