İstihlaf, yani abdesti bozulan imamın yerine başkasını geçirmesi câiz midir?

İmam namazda iken, gayri ihtiyari şekilde abdesti bozulduğunda, elini burnuna tutup burnu kanamış izlenimi vererek, cemaatten birisini mihraba çekip onu imam tayin edebilir. Abdesti bozulan imam, yerine bırakacağı kişinin namazın tümünü cemaatle kılan birisi olmasına dikkat eder. Zorunlu olmadıkça cemaate sonradan katılan ve namazın bir kısmını kılamamış bulunan birisine imamlık verilmez. Eğer böyle bir durum söz konusu olursa, bu kişi namazın bitiminde selâm vermeden, kendi yerine namazın tümünü kılan birisini selâm vermek için bırakır, imamlığa yeni geçen şahıs selâm verince o da namazının yarım kalan kısmını tamamlar.

Abdesti bozulan imamın yerine imam olan kişi, imamın namazı nerede bıraktığını kestiremiyorsa, bunu imamdan sormaya lüzum duyuyorsa, imam ona işaret yoluyla namazın neresinde kaldığını anlatmaya çalışır. Eğer bu mümkün olmaz, imam konuşursa namaz bozulur ve tekrarı gerekir. İmam henüz rükûu yapmamış ise elini dizine koyarak işaret eder, secdeyi yapmamış ise elini alnına koyarak işaret eder, kıraatı yapmamış ise elini ağzına koyarak işaret eder.

Abdesti bozulan imam, yerine birisini imam tayin etmeksizin camiden çıksa veyahut mescit dışında açık alanda kılınan namazda safları geçerek ilerlese namaz bozulmuş olur. Ancak imam yerine birisini bırakmadan cemaati terk ettiğinde, hemen cemaatten birisinin imam olması halinde, eğer imam henüz camiden çıkmamış olursa, yerine geçenin kıldırdığı namaz sahîh olur ve tekrarı gerekmez. Cemaatin tek kişi olması halinde ise, o kişi imamın yerine geçerek namazını tamamlar.

Namazda imamın ayeti yanlış okuması halinde, bu yanlışını iki kez geri dönüş yaptığı hâlde gideremezse, okumuş olduğu ayetin zamm-ı sure kadar olduğuna kanaat getirirse rükûa gider, ancak bu da mümkün değilse başka bir ayet okur, bunu da beceremezse yerine birisini istihlâf yoluyla imam tayin etmesi gerekir.

---

URL Kopyala