İslam hukukunda zaruret halinde haramla tedavi konusu, genel kaide olan “haramda şifa yoktur” prensibi ile “zaruretler haramları mubah kılar” kaidesi arasında bir denge gözetilerek değerlendirilir. Hastalığın ölümcül derecede mühim olması veya organ kaybı/ciddi sağlık riski taşıması, haram bir maddeyle tedaviye ruhsat verilmesinin önemli bir şartıdır. Ancak sadece ölümcül olması değil, kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen, hayati fonksiyonları tehlikeye atan veya sürekli ıstırap veren durumlar da zaruret kapsamına girer. Haramla tedavinin caiz olması için, hastalığın kişinin hayatını veya önemli bir organını tehlikeye atması, yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürmesi, başka çaresinin olmaması gibi gerçek bir zaruret durumunun bulunması gerekir. Tedavi edici özelliği bilinen, helal ve temiz başka bir ilacın bulunmaması veya mevcut helal ve etkili alternatif bulunmamalıdır. Haram maddeyi içeren ilacın, mesleki ehliyet ve dürüstlüğüne güvenilen uzman bir Müslüman doktor tarafından tavsiye edilmesi ve şifa vereceğine dair kesin bilgi bulunması gerekir. Haram olan madde sadece zarureti giderecek kadar kullanılmalı, zaruret ortadan kalktığında veya helal bir alternatif bulunduğunda haram maddeyle tedaviye son verilmelidir. Özetle, haramla tedavinin caiz olması için hastalığın ciddiyeti ve kişinin sağlığı üzerindeki etkisi büyük önem taşır. Ancak “ölümcül derecede mühim olması” tek ve mutlak şart değildir; ciddi bir sağlık riskinin bulunması ve helal alternatiflerin tükenmiş olması da bu kapsamda değerlendirilir.