Tehdit altında karısını boşamak zorunda kalan kocanın boşaması geçerli midir?

Ebû Hanîfe’ye göre, tehdit edildiği için boşamak zorunda kalan erkeğin boşaması geçerlidir. Çünkü tehdit, aslında iradeyi ortadan kaldırmaz. Tehdit edilen kimse iki şerden daha uygununu tercih ederek irade ve ihtiyarını belirtmiş olur. Rızasının olmaması, durumu değiştirmez. Nitekim İbn Ömer (Radıyallâhu Anh): “İkrah altında olanın talâkı geçerlidir” demiştir.^[1]

Tabiinden Şâbî (Radıyallâhu Anh) ise eşkiyânın ikrâhı ile yapılan talâkın geçersiz, ancak sultanın ikrâhı ile gerçekleşen talâkın geçerli olduğunu beyan etmiştir. Süfyân bin Uyeyne bunu açıklarken: “Zira eşkiyâ öldürebilir, sultan ise öldürmez” demiştir.^[2]

Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelîlere göre mükrehin boşaması geçerli değildir. Dayandıkları deliller şu hadîslerdir: Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:

“İğlâk (tazyik, tehdit) hâlinde boşamak ve köle azat etmek geçerli değildir.”^[3]
“Şüphesiz Allâh, ümmetimden yanılma, unutma ve yapmaya zorlandıkları şeyin hükmünü kaldırmıştır.”^[4]

1917 tarihli Osmanlı Aile Hukuku Kararnamesi, “İkrah ile vuku bulan talâk muteber değildir”^[5] şeklinde verdiği hükmü ile çoğunluğun görüşünü kanunlaştırmıştır.

 

---

Kaynakça:

[1] Abdurrezzâk, Musannef, Kitâbu’t-takâk, bâb-u talâki’l-kürhi, h. no: 11421
[2] Abdurezzâk, h. no: 11422
[3] İbn Mâce, Kitâbu’t-talâk, bâb talâku’l-mükrah ve’n-nâsî 4, h. no: 2046
[4] İbn Mâce, Kitâbu’t-talâk, bâb talâku’l-mukrah ve’n-nâsî 1, h. no: 2043
[5] Madde 105

---

URL Kopyala