Menü

Marketteki bir ürünü tüketip kasada ücretini ödemek caiz mi?

163 görüntülemeAlışveriş
0 Yorum

Marketteki bir ürünü tüketip kasada ücretini ödemek caiz mi?

Marketlerde kasada parasını ödemeden önce su icilebilir mi?

İsmail Hakkı Yelkenci cevap verdi 10/11/2025

URL Kopyala
0

Fıkhen mülkiyetin alıcıya geçmesi için icap (teklif) ve kabul unsurlarının gerçekleşmesi ve bedelin ödenmesi veya ödeme taahhüdünün kesinleşmesi gerekir. Marketten ürünü alıp sepete koymak bir niyet belirtse de, asıl akdin tamamlanma yeri kasadır. Kasada ödeme yapılana kadar ürün satıcının mülküdür. Başkasının malı üzerinde, onun açık rızası olmadan tasarruf etmek, gasp (haksız alma) veya izinsiz tasarruf hükmüne girer. Bir Müslümanın malı, rızası olmadan helal olmaz. ​”Bir kimsenin malı, gönül hoşluğu olmaksızın helal olmaz.” (Ahmed b. Hanbel, Müsned, V, 72, hadis no: 20464) ​Zımni rıza (üstü kapalı izin) kabul edilse bile, bu rızanın kesinliğini şüphelidir. Zira marketlerdeki bu uygulamaya göz yumulması bir rıza değil, kontrol imkânının zorluğundan kaynaklanan bir müsamaha (hoşgörü) olabilir. Marketlerin, “tüketebilirsiniz” şeklinde kesin ve açık bir rıza beyanı yoktur. Rıza konusundaki bu şüphe, haramdan kaçınmayı (ihtiyatı) gerektirir. ​”Haram ve helal açıkça bellidir. İkisinin arasında da şüpheli şeyler vardır. Şüpheli şeylerden kaçınan kimse, dinini ve namusunu korumuş olur.” (Buhârî, Îmân, 39; Müslim, Müsâkât, 107) Bu hadis, şüpheli durumlarda haramdan kaçınmak için tedbirli olmayı (takvayı) emreder. Ayrıca ürün henüz ödenmediği için, tüketim anında bir zarar veya kayıp oluşması durumunda ortaya çıkacak hukuki durum da eleştirilir. Ürün kasaya gelmeden tüketildiği anda, ürünün zayi olma (telef) riski henüz hukuken tam olarak alıcıya geçmemiştir. Tüketim anında bir kaza, dökülme veya hasar meydana gelirse, mülkiyetin kimde olduğu (ve zararı kimin üstleneceği) karmaşık bir hal alır. Tüketim, malı tamamen ortadan kaldırdığı için, bu durum marketin malını tamamen ve izinsiz bir şekilde telef etmek demektir. Malın üzerindeki risk, genellikle mülkiyeti elinde tutana aittir. Tüketerek bu riski markete yüklemek, akit tamamlanmadan malı yok etmek anlamına gelir.

İsmail Hakkı Yelkenci cevap verdi 10/11/2025
0
Toplam 1 cevaptan 1 tanesi gösteriliyor. Diğer cevapları görmek için tıklayın.
Cevap yaz..