Kiracının dükkanı boşaltma karşılığında hava parası alması caiz midir?

Bir dükkanın eski kiracısı olan kişinin, orayı boşaltırken yeni kiracıdan ya da mal sahibinden hava parası alması câiz midir?

Dükkân ve mağaza gibi herhangi bir yeri kiralamak, kiracı için ekstradan bir hak meydana getirmez. Dolayısıyla kira müddeti dolduktan sonra mülk sahibinin mülkünde tasarruf etmesine, orayı boşaltmasına veya kira fiyatını arttırmasına engel olamaz. Aynı şekilde kiracının çok uzun bir süre bir mekânda kalması, bu vesileyle o mekânın önem ve değer kazanması, ona orada kalma hakkı doğurmaz. Kira süresi bittikten sonra orayı boşaltıp sahibine teslim etmesi gerekir. Eğer kiracı, mülk sahibinin oradan kendisini çıkarmasına ya da ücreti arttırmasına engel olan devlet kanunlarını arkasına alarak, söz konusu mekânı boşaltmaz veya kirayı arttırmazsa, yaptığı iş haramdır. Oradaki tasarrufu ise, mülk sahibinin rızası dışında gerçekleştiği için gasp sayılır. Mekânı tutarken mal sahibine kira haricinde bir bedel vermediği hâlde, boşaltmak karşılığında alacağı bedel haramdır. Şayet boşalttığı dükkanda kendisinin satın aldığı bir takım demirbaş eşya bulunması sebebiyle ücret talep ediyorsa, bu ücretin bu demirbaş eşyanın değerinde ya da ona yakın olması gerekir. Bu oranda hava parası alması câiz olur zira bu; o demirbaş eşyanın bu bedel karşılığında satılması anlamına gelir. Fakat şayet talep ettiği hava parası demirbaş eşyanın değerinden çok fazla olursa bu durumda bu oranda hava parası alması câiz olmaz.

---

URL Kopyala