Katılım bankalarından ihtiyaç finansmanı sağlamak caiz midir?
Katılım bankalarından ihtiyaç finansmanı sağlamak caiz midir?
Katılım bankalarından ihtiyaç kart yada ihtiyaç kredisi veya ihtiyaç finansmanı kullanmak caiz midir?
Genel olarak katılım bankalarına mutlak manada caizdir denilemez. Her bir Müslüman şahsı adına yapacağı işlemde fetva sorması gerekir, bu hangisi olursa olsun böyledir. Çünkü ismin değişmesi, mahiyetin değişmesi demek değildir. Yani, ismine murabaha, müşareke yada mudarebe dersiniz, oysa yapılan iş faizli bir muamele ise, o isim onu helal yapmaz, burada asıl olan, muamelenin yapılış şeklidir.
Katılım bankalarının tüketici kartı olarak çıkarmış olduğu bir sistem var; yani siz bir mal alıyorsunuz, katılım bankası daha sonra o ürüne vade yapıyor ve üzerine fark koyarak sizden tahsil ediyor. Direkt para verip vade yaparak fark alsa faiz olur, caiz olmaz, ama bunu murabaha yoluyla yaparak, yani o ürünü önce katılım bankası kendi adına alıp, üzerine kâr koyarak size satarsa bu murabaha olacak. Fakat bunun için gerekli şartlara riayet edilmesi gerekir, peki ihtiyaç kredilerinde yapılan sistem böyle midir?
Burada birçok eksikliklerin olduğunu müşahede ediyoruz, şöyle ki; size bu kartı veriyor, siz gidiyorsunuz o kartla bir ürün alıyorsunuz, ama ürünü kendi adınıza alıyorsunuz, sonradan size bir mesaj geliyor, almış olduğunuz ürünün fiyatı şu kadardır, dilerseniz buna ayda şu kadar vade farkı ödemek kaydıyla, şu kadar taksit yapalım. Siz eğer buna onay veriyorsanız, sanki önce siz malı banka adına almış oluyorsunuz, sonra banka onu size satmış oluyor. Peki gerçekten bu böyle midir?
Bazen kişi tanıdığı esnaftan malı alıp kullanmış olabiliyor, ortada hiçbir şey kalmayıp tüketilip bittikten sonra esnafa ödemesini kartla yapıyor, dolayısıyla bankadan mesaj geldiği anda ortada mal falan yoktur. Ayrıca, tek kişi akdin iki tarafını temsil edemez, yani bir kişi hem satıcı hemde alıcı olamaz, yani banka adına vekaleten aldığı malı kendisine satamaz. Bu gibi sıkıntılar olacaktır, dolayısıyla buna da mutlak manada caizdir denilmesi mümkün değildir, gerçekten şartlarına riayet edilmesi gerekir.
Sonuç olarak o malı siz alırken vekaleten kurum adına alacaksınız ve o mal kurumun mülkiyetini intikal edecek, malın sorumluluğu bankada olacak, daha sonradan kurum kendisi onu size satacak, ama bu sembolik değil gerçekten olacak, ancak bu şartlara riayet edilirse olabilir. O yüzden bu gibi, özellikle tüketici ihtiyaç kredisi yada ihtiyaç kartı tabiriyle kullanılan bu işlemler caiz değildir.
URL Kopyala
