Kasıtlı olarak katalog hatalı ürünleri satın alıp iade talebi yaparak ürünü hediye almak caiz midir?

Hocam bir arkadaşım bir internet sitesinden alışveriş yapıyor. O sitenin müşterilerine sunduğu 30 gün iade süreci var. Arkadaş özellikle katalog hatalı ürünleri alıyor. Çoğu zaman ihtiyacı olmayan ürünler. Ürün gelince de bunun hatalı ürün olduğunu, veya katalogda yanlış yazıldığını söylüyor (kesinlikle yalan söylemiyor) iadesini talep ediyor onlarda para iadesi yapıp ürünü hediye ettiklerini söylüyor. Arkadaş ekmeğini buradan çıkarıyor sanırım. Caiz olur mu?

Peygamber Efendimiz (s.a.s): “(Binitine mal yüklemiş) satıcıları (yolda) karşılamayın…” buyurmuştur.^[1] Hadisin arapça metninde geçen “telakki’r-rukbân” tabiri, şehirde oturanların köyden veya dışardan gelen (taşralı) kimseleri şehir dışında karşılayarak, henüz pazara girmeden ürettikleri veya satmak istedikleri malları almak, manasına gelir.

Şüphesiz “malları ucuza kapatmak” demek olan bu uygulamada, malın gerçek piyasa değerinden haberdar olmayan üreticinin mağduriyeti söz konusudur. Çünkü piyasayı çok iyi bilen komisyoncu veya tüccar, malın rayiç bedelini bilmeyen üreticiye ucuz bir fiyat vermektedir.

Sonuç olarak; hadis-i şeriften de anlaşıldığı üzere, satıcının bilgisizliğinden faydalanarak malını ucuza kapatmak günah olduğu gibi aynı şekilde satıcının farkında olmadığı hatadan faydalanıp bu şekilde fırsatçılık yapmak caiz olmadığı gibi bu yolla hediye edildiği ifade edilen ürünü elde etmek de helal olmayacaktır.

 

---

Kaynakça:

[1] Buhari, Buyu, 72; Müslim, Nikah 51-56

---

URL Kopyala