İslamiyette hangi tür oyunlar caiz, hangileri ise caiz değildir?
İslamiyette hangi tür oyunlar caiz, hangileri ise caiz değildir?
Müslüman bu dünyanın fani, asıl rahat ve huzur yurdunun cennet olduğunu bilen kimse demektir. Bu sebeple Müslümanın oyun ve eğlencede bir takım sınırları vardır. İslam, sadece eğlence maksatlı, sırf zevk için yapılan faydasız işleri mekruh olarak değerlendirmiştir. Fakat eğlence içerisinde aynı zamanda cihada hazırlıklı olmak, eğitim ve sağlık gibi faydalar gözetilirse o takdirde meşru olur. İnsan bedenini zinde tutup cihada hazırlıklı kılan beden sporları, mahremiyete dikkat edilerek, çalgı ve benzeri münkerata yol açmadan yapılabilir.
Eğitici ortamlarda yahut bizatihi gerçek ortamlarda kültür seviyesini arttırıcı oyunların, mahremiyet ölçülerine riayet ederek, dinen yasaklanmış şeylerden arındırılmış olarak oynanması caiz olur. Fakihler faydasız oyunların kesin bir dille yasak olduğunu ifade etmiştir. Kâğıt oyunlarını kumar olarak oynamak kesinlikle haram olarak görülmüştür. Fakat kumar olarak oynamayıp zevkine oynamak ise mekruhtur. Neticede kumarın şiarı olan kartları eğlence vesilesi yapmak dahi kerahetten boş değildir. Alimlerin çoğu; Hz. Ali’nin (r.a) satranç oynayanlara sert tepki göstermesini esas alarak bu oyunu faydasız bir eğlence kısmında değerlendirip caiz olmadığını söylemiştir.[1]
Ayrıca Peygamber Efendimiz (s.a.s) tavla hakkında şöyle buyurmuştur: “Kim tavla oynarsa Allah ve Rasûlü’ne isyan etmiştir.” Bu sebeple tavla oynamak faydasız eğlence olmakla da birlikte fakihler tarafından tahrîmen mekruh olarak kabul edilmiştir.[2] Zar ile oynanan tüm oyunlar da bu ve benzeri hadisler sebebiyle yasak kapsamına dahil edilmiştir.
Bilgisayar oyunlarına gelince; sanal alemde insanların vakitlerini boşa harcamasına sebep olan, gençliğin yapısını bozan, onları robotlaştıran, hatta intihara kadar götürebilen internet oyunlarının tasarlanması, alıp satarak bunun karşılığında kazanç sağlanması ve bu oyunların oynanması, seviye yükselterek satılması caiz değildir. Bu tür oyunların barındırdığı sakıncalardan bazıları şöyledir: Kumar mantığı üzere oynanması, meleklerin kız suretinde gösterilmesi, diğer dinlerin ritüellerinin kutsallaştırılması, büyü ve büyücülerin yüceltilmesi, İslam ve Müslümanlardan nefret ettirecek içeriklerin bulunması, bakılması caiz olmayan görüntülerin bulunması, dinimizde haram sayılan müzik barındırması, çocukların ahlakını olumsuz etkilemesi. Zararlı bu oyunların arasında bazıları mekruh bazıları ise haram olarak değerlendirilmiştir.
Güncel problemlerden biri de internet oyunlarının veya bilgisayar oyunlarının belirli bir seviyeden sonra şifresini başka birine verip, ondan para almak ve bunu satmaktır. Hanefi mezhebine göre; bu tür oyunların oynanması, gerek bilgisayar oyunları olsun gerek faydası olmayan oyunlar olsun, bunlar müminin çok dikkatli kullanması gereken vaktini öldürmesine sebep olduğundan dolayı mekruh kabul edilmiştir.
Kaynakça:
[1] İbn Ebi Şeybe, El-Musannef, 26682
[2] İbni Abidîn, Reddü’l Muhtâr, Dâru’l Fikr, 6/394
URL Kopyala