Bir alışverişte mal satmak asıl amaç değilse o işin adı “alış-veriş” değildir, arkasında dönen başka dolaplar vardır. Haramdan ve gayrimeşru kazançtan çekinen insanları ikna etmek için bir ticaret gösterilir fakat ortada böyle bir ticaret yoktur. Borsa üzerinden hisse senetlerinin alım satımı, Network Marketing sistemi, dijital ve sanal para uygulaması, çiftlik bank ve tüm bu sistemlerin benzerleri bunun bariz örnekleridir. Bu tür sistemlerin kimisinde sanal ticaret yoluyla yapılan alışverişler, kimisinde üyelerin sırtından para kazanma, kimisinde ise insanlardan toplanan paraların repo ve faiz yatırımları üzerinden nemalandırılması vardır. Alın teri dökmeden oturduğu yerden kolay para kazanmak isteyen insanlar da bu tuzaklara düşmekte ve ama bunlara kanarak ama kanmadığı halde taviz vererek bu sistemlere katılmaktadır.

Günümüzde alın teri dökmeden para üzerinden para kazanma yolları, maalesef çeşitli isimler adı altında meşrulaştırılmaya çalışılmaktadır. Ağ pazarlama, çiftlik bank, kripto/dijital para, dijital sanal eserler (NFT) ve internet üzerinden karşılığı olmayan döviz alım satımı gibi yollar; sözde ortada bir ticaret varmış gibi faize kılıf uydurularak, insanların dini hassasiyetlerini istismar ederek, onları gayrimeşru kazanç yollarına düşürmek ve hakikatte ise elde edilen faiz kazancından başka bir şey değildir. Dolayısıyla bu yollarla veya faiz ve benzeri fasit akit gibi haram yollardan elde edilen kazancın zekâtı yoktur ancak yatırılan anaparanın zekatı vardır. Bu durumda; gayrimeşru yolla elde edilen kazancın sahibi belli ise bu kazancın sahibine iade edilmesi; belli değil ise karşılığında sevap beklemeksizin yoksullara veya hayır kurumlarına verilerek elden çıkarılması gerekir. (Serahsî, el-Mebsût, 12/172) Bu itibarla, gayrimeşru yolla elde edilen kazancın tamamı ya sahibine iade edilerek veya hayır yolunda harcanarak elden çıkarılacağından, zekâtının verilmesi söz konusu değildir.