Çocuk doğurma, çocuk sayısının sınırlandırılması, iki gebelik arasındaki sürenin ayarlanması, kısırlığın tedavi ettirilmesi gibi konularda, karı-kocanın ortak isteğine göre, meşru çarelere başvurulması caizdir. Doğum kontrolü hakkında İslâm hukukunun hükmünü tesbit edebilmek için bu kontrolü sağlayan işlemin hamileliği önlemeye mi, yoksa ana rahminde oluşmuş çocuğu düşürmeye mi yönelik olduğunun bilinmesi gerekir. İslâm hukukçularının çocuğun oluşmasını önlemeye genelde olumlu baktıkları, bunun için alınan meşru tedbirlerin tarafların ve özellikle kadının rızasıyla olması durumunda bir mahzur teşkil etmeyeceğini ifade ettikleri görülmektedir.

Bu konuda en eski ve en yaygın metot, erkeğin menisini dışarı akıtması demek olan azildir. Azl’in Peygamber Efendimiz (s.a.s.) tarafından yasaklanmadığı bilinmektedir. (Buhârî, “Nikâḥ”, 96; Müslim, “Nikâḥ”, 125-138) Sağlığa zararlı olmamak şartıyla bayan doktor tarafından kadının kolundan deri altına hormon düzenleyici yerleştirilmesi (implant), kadının kondom kullanması, kocanın prezervatif kullanması veya azil (geri çekilmesi) gibi yöntemlerle hamileliği önleme yollarına baş vurulmasında dinen bir sakınca yoktur. Bütün bunlarda göz önünde bulundurulması gereken husus, kullanılacak usulle kadının sağlığına zarar vermemektir. Aksi halde meydana gelen zararın türüne ve ağırlığına göre doğum kontrolü tenzîhen veya tahrîmen mekruh yahut haram olacaktır.

Bugün tıbbın getirdiği imkânlardan biri olarak spiral kullanılması ayrıca değerlendirilmelidir. Spiralin genelde hamileliği önleyici olarak işlev gördüğü bilinmekle beraber zaman zaman döllenmeyi engellemeyip rahimde teşekkül eden cenini dışarı atıcı bir fonksiyon icra ettiği de anlaşılmaktadır. Bu durumda spiral kullanımı, hamileliği önleme grubunda değil çocuk düşürme grubunda değerlendirilmesi ve ayrıca spiral yerleştirme esnasında zaruret olmadan avret yerini doktora göstermenin haram olması sebebiyle caiz değildir.

Rahime yumurta ulaştıran kanalların bağlanması veya erkeğin kısırlaştırılması çağdaş doğum kontrolü metotlarından bir diğeridir. Devamlı kısırlığa yol açan vazektomi, kordon bağlatma gibi yöntemlere başvurulması yani erkek veya kadının geri dönüşü olmayacak şekilde kısırlaştırılması ise fıtrata müdahale olarak değerlendirildiğinden sağlık açısından kesin bir zorunluluk olmadığı müddetçe caiz değildir.