Bir malı vadeli satın alıp, satın aldığı kişiye peşin olarak satmak caiz midir?
Bir malı vadeli satın alıp, satın aldığı kişiye peşin olarak satmak caiz midir?
Paraya ihtiyaç duyan kişinin, bir malı vadeli olarak satın aldıktan sonra aldığı kişiye peşin olarak, daha düşük fiyata satması câiz midir?
İmâm-ı Muhammed’e nispet edilen: “Înet satışı benim kalbimde dağlar kadar kötüdür, bunu fâiz yiyicileri icat etmiştir”[1] sözü bu tür satışlarla ilgilidir. Ebû Yusuf’tan rivâyet edilen cevaz ise; malın ilk sahibine dönmeden, alıcı tarafından bir başkasına satılmasıdır ki bunda bir sakınca yoktur. Bu înet satışının, fâize alternatif bir kılıf olarak uydurulmuş bir satış şekli olduğunun anlaşılabilmesi için şöyle izah edelim:
İhtiyaç sahibi olan Ahmet, Bilal’e giderek ondan borç ister. Bilal, borç vermek suretiyle elde edemeyeceği fazlalığı kazanmak amacıyla Ahmet’e: “Sana borç veremem, fakat piyasa değeri 100 lira olan şu malı sana 120 liraya vadeli olarak satarım, sonra da senden bunu 100 liraya peşin alırım” der. Ahmet de buna razı olur. Böylece Ahmet ihtiyaç duyduğu 100 lirayı, Bilal de istediği ilâve 20 lirayı elde etmiş olur. Bu işlemin araya üçüncü bir şahıs girerek, tekrar malın ilk sahibine, sattığı fiyatla geri dönmesi de câiz görülmemiştir. Zira burada da aynı maksat güdülmüştür.
Kaynakça:
[1] İbn Âbidîn, Reddü’l-Muhtâr, Kitâbu’l-kefâlet, c. 7, s. 213
URL Kopyala
