Menü

18 yaş ve üzeri olan kişilerin alabileceği bir şeyi o yaşlarda olmayan birisi alırsa hüküm nedir?

Aşevi İnşaatı Yardımı - Huzurlu Gönüller Eğitim Vakfı
Aşevi İnşaatı Yardımı - Huzurlu Gönüller Eğitim Vakfı
Aşevi İnşaatı Yardımı - Huzurlu Gönüller Eğitim Vakfı
194 görüntülemeAlışveriş

18 yaş ve üzeri olan kişilerin alabileceği bir şeyi o yaşlarda olmayan birisi alırsa hüküm nedir?

Sadece 18 yaş üstünün satın almasına izin verilen mubah bir ürünü 18 yaşından küçüğün kendini büyük gibi gösterip satın alması ve kullanması caiz midir?

İsmail Hakkı Yelkenci cevap verdi 02/06/2025

URL Kopyala
0

İslam hukukunda bir ürünün mubah olması, o ürünün kendi özünde helal ve kullanılmasında dinen bir sakınca bulunmadığı anlamına gelir. Ancak, 18 yaş altındaki bir bireyin kendini büyük göstererek, yani hile yaparak, yasal olarak yaşına uygun olmayan bir mubah ürünü satın alması ve kullanması farklı açılardan değerlendirilmelidir. İslam hukukunda kişilerin hukuki işlemleri yapabilme ehliyeti (edâ ehliyeti), akıl baliğ olmaları ve rüşd (malını doğru yönetme kabiliyeti) sahibi olmaları ile ilişkilidir. Modern hukuk sistemleri ise genellikle reşit olma yaşını belirli bir sayıya (çoğu ülkede 18) bağlar. Yaş sınırı getirilen mubah bir ürün söz konusu olduğunda, bu yaş sınırı genellikle bireyin o ürünü akıl ve irade ile doğru bir şekilde kullanıp kullanamayacağı, olası zararlardan korunup korunamayacağı gibi maslahatlar (kamu yararı) gözetilerek konulur. İslam ahlakında hile ve aldatma (ğışş) kesinlikle yasaklanmıştır. Peygamber Efendimiz (s.a.s.), “Bizi aldatan bizden değildir” buyurmuştur. Küçük yaştaki bir kişinin kendini büyük göstererek alışveriş yapması, karşı tarafı (satıcıyı) yaş konusunda yanıltma, dolayısıyla bir nevi hile ve aldatma içerir. Bu durum, yapılan işlemin ahlaki boyutunu olumsuz etkiler.

Satıcı, yasal yaş sınırına uymakla yükümlüdür. Eğer satıcı, yaşından emin olamadığı bir kişiye ürün satarsa ve bu ürünün yaş sınırı varsa, yasal sorumluluğu doğar. Küçük yaştaki kişinin hile yapması, satıcının bu sorumluluğunu hafifletse de, satıcının da dikkatli olması beklenir. Mubah olan bir ürünün kullanımında dinen bir sakınca olmasa da, o ürünün yanlış veya zararlı bir şekilde kullanılması caiz olmaz. Eğer yaş sınırlaması, o ürünün küçük yaştaki birine zarar verebileceği veya doğru kullanamayacağı düşüncesiyle konulmuşsa, bu ürünün hile ile de olsa edinilip kullanılması sakıncalı olabilir. Sonuç olarak;18 yaşından küçük birinin kendini büyük göstererek, yasal olarak yaş sınırı olan mubah bir ürünü satın alması ve kullanması caiz değildir. Bunun başlıca nedenleri şunlardır: Alışverişte karşı tarafı yanıltmak, İslam ahlakına aykırıdır. Bir Müslüman’ın, İslam’ın genel prensiplerine aykırı olmayan kanun ve düzenlemelere uyması gerekir. Yaş sınırlamaları da genellikle kamu yararı ve bireyin korunması amacıyla konulur. Yaş sınırı olan bir ürünün küçük yaştaki biri tarafından kullanılması, olası riskleri ve zararları beraberinde getirebilir. İslam hukukunda zararın giderilmesi esastır.

İsmail Hakkı Yelkenci cevap verdi 02/06/2025
0
Toplam 1 cevaptan 1 tanesi gösteriliyor. Diğer cevapları görmek için tıklayın.
Cevap yaz..