Saygı secdesi olarak ifade edilen karşısındaki kişiye eğilmek haram mıdır?
Saygı secdesi olarak ifade edilen karşısındaki kişiye eğilmek haram mıdır?
İbadet kastı olmadan, meleklerin Hz. Adem’e (a.s.), kardeşlerinin Hz. Yusuf’a (a.s.) saygı secdesi yapması gibi, bir kişiye saygı kastıyla eğilmek haram mıdır, küfrü gerektirir mi?
Secde, iki amaçla yapılır:
Secde edileni yüceltme ve ona yakınlaşmak için yapılır. Bu ise, ibadet amaçlı yapılan bir secdedir ki bütün şeriatlarda yalnız Allah için yapılır. Secdenin ikinci kısmı ise selamlama ve saygı secdesidir. Bu ise Allah’ın meleklere Âdem’e secde etmelerini emrettiği saygı secdesidir. Allah Azze ve Celle onlara secde etmelerini emretmiş, bu onlar için Allah Azze ve Celle’ye itaat ettiklerinden dolayı Allâh Subhânehû ve Teâlâ’ya yaptıkları bir ibadettir.
Hazreti Yusuf’un (a.s.) anne ve babasının ve kardeşlerinin Yusuf’a yaptıkları secde ise, selamlama ve saygı secdesidir. Bu, onların şeriatlarında (dini kanunlarında) câiz idi. Peygamberlerin sonuncusu olan Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin şeriatına gelince kesin olarak Allah’tan gayrısına secde etmek yasaklanmıştır. Hîre’de halkın başkomutanlarına secde ettiklerini gören Kays bin Sa’d, Resûlullah’a durumu anlatıp bir Peygamber olarak kendisinin secde edilmeye, yani hürmet ve ta’zîme daha layık olduğunu söylediğinde Allah Rasûlü (s.a.s.) şu karşılığı vermiştir:
“– Hayır böyle yapmayınız…” (Ebû Dâvûd, Nikâh, 40)
Bu ifâdeden secdenin yalnızca Allah’a yapılabileceği, yaratılmışlara secde etmenin ise saygıda aşırılık anlamına geleceğinden haram olduğu açık bir şekilde anlaşılmaktadır. Yine, kişinin karşılaştığı kardeşi veya arkadaşı önünde eğilip eğilemeyeceğini soran bir kimseye Rasûl-i Ekrem Efendimiz(s.a.s.): “Hayır eğilemez.” cevabını vererek, söz konusu davranışı tasvip etmemiştir. (Tirmizî, İsti’zân, 31) Zîra bir kulluk ifâdesi olan rukû vaziyetinin, yaratılmışlar için gösterilmesi, saygıda ifrat olup caiz değildir ancak bu küfür de değildir. Bununla beraber mü’min, diğer mü’min kardeşlerine gereken hürmet ve saygıyı göstermeli, onu üzecek ve tahkîr edecek hareketlerden de uzak durmalıdır. Bu hususta Allah Rasûlü (s.a.s.) büyük bir titizlik göstermiştir.
URL Kopyala
