Meyve ağacı veya meyvesini vasiyet etmenin hükmü nedir?

Dedem vefat etmeden önce hafızlara 10 fıstık ağacı parası verilsin diye vasiyet etti, bunun yerine talebelerin ihtiyacı olan bir şey alıp versem olur mu?

Normal şartlarda muayyen bir şahıs için yapılan vasiyetin geçerli olması için vasiyet eden vefat ettikten sonra kendisine vasiyet edilenin bu vasiyeti kabul etmesi gerekir. Ayrıca vasiyetten sonra vasiyet eden kişinin vasiyet ettiği malda şahsi tasarruflarda bulunması, yapmış olduğu vasiyetten vaz geçtiği anlamına gelir ki bu mümkündür. Ancak soruda geçtiği gibi, herhangi bir hayır cihetine belli bir meblağ verilmesi vasiyet edildiği takdirde bunun para olarak veya o değerde kıymet sahibi eşya olarak ödenmesi de mümkündür.  Zekat, fitre, sadaka ve vasiyet benzeri mali ödemelerin kıymet üzerinden ödenmesi caizdir yani her türlü değer sahibi eşyadan verilebilir.

Ancak burada şöyle bir ihtiyat ve maslahattan bahsetmek iyi olacaktır; fakirlerin hastane, giyim, kira, elektrik, su, yol vb. gibi çok çeşit ihtiyaçları vardır. Fakirler genelde bu tür ihtiyaçlarını karşılamak için nakit paraya ihtiyaç duyarlar. Üstelik bu tür mali ödemelerin asıl hedeflerinden biri de fakiri kollamak, gözetmek ve ihtiyacını gidermektir. Bu yüzden kişi bunları verirken şunu gözetmelidir; fakir eğer eşyanın bizzat kendisine muhtaç ise ona eşyayı verebilir, bu güzeldir. Fakat fakirin ondan istifade edip edemeyeceğine bakmaksızın eşyayı ona vermesi, her ne kadar sahih ise de güzel bir davranış değildir. Özellikle de veren kişi o eşyanın yerine para vermek istemediği ve eşyayı önemsiz gördüğü, hatta ondan kurtulmak istediği durumlarda, bu tür mali ödemelerin amacını bir daha gözden geçirip, Allah Teâlâ’nın fakirin ihtiyacını karşılaması için kendisine verdiği bu fırsatı güzel ve yerinde değerlendirmelidir.

---

URL Kopyala