İslam dini, kişinin kendi emeğiyle çalışıp kazanmasını ve kimseye muhtaç olmamasını öğütler. Peygamber Efendimiz (s.a.s.) hadislerinde dilenciliğin hoş görülmediğini ve kişinin alnı terleyerek rızkını kazanmasının daha hayırlı olduğunu vurgulamıştır. Hatta bir günlük yiyeceği bulunan kimsenin yiyecek ihtiyacı için dilenmesi caiz görülmez. “Kim bana insanlardan bir şey istemeyeceğine söz verirse, ben de onun Cennete gireceğine kefil olurum” gibi hadisler, dilenmekten sakınmanın faziletini gösterir. Şayet bir kişi gerçekten aç, hasta veya temel ihtiyaçlarını karşılayamayacak durumda ise, yani zaruret halindeyse, ona yardım etmek caizdir, hatta sevaptır. İslam, ihtiyaç sahiplerine yardım etmeyi emreder ve zekat, sadaka gibi ibadetler bu amaca hizmet eder. Ancak İslam fıkhında, kişinin öncelikle kendi nefsine ve bakmakla yükümlü olduğu ailesine nafaka sağlaması farzdır. Eğer eldeki tüm parayı dilenciye vermek, kişinin veya ailesinin temel ihtiyaçlarını (yiyecek, içecek, barınma, giyim vb.) karşılayamamasına yol açacaksa, bu caiz görülmez.

Kişi, sadaka verirken kendi ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin durumunu göz önünde bulundurmalıdır. Tüm parayı bir anda bir kişiye vermek, israfa yol açabileceği gibi, sadakada olması gereken dengeli dağılım ilkesine de aykırı düşebilir. İslam, infakta aşırıya gitmemeyi (israf etmemeyi) ve cimrilik yapmamayı öğütler. Sadakanın gizli verilmesi ve riyadan uzak durulması teşvik edilir. Tüm parayı alenen vermek, bazen gösterişe kaçma veya kişiyi zor duruma düşürme gibi durumlara yol açabilir. Sonuç olarak; eldeki paranın tamamını dilenciye vermek, eğer bu durum kişinin veya bakmakla yükümlü olduğu ailesinin temel geçimini tehlikeye atmıyorsa ve verilen dilencinin gerçekten ihtiyaç sahibi olduğu biliniyorsa caiz olabilir. Ancak genel ilke, kişinin önceliklerini belirlemesi (kendi ve ailesinin nafakası) ve sadakayı ihtiyaç sahipleri arasında dengeli bir şekilde dağıtmasıdır. Dilenen kişiye yardım ederken, onun gerçek ihtiyacını gözetmek ve dilenciliği meslek haline getirenleri teşvik etmemek önemlidir.