Boykot firmalar üzerinden stoksuz (dropshipping) e-ticaret caiz mi?
Boykot firmalar üzerinden stoksuz (dropshipping) e-ticaret caiz mi?
E-ticaret yapmayı düşünüyorum ama stoksuz ve aliexpress gibi boykot firmalar var, kazancım haram olur mu günaha girer miyim?
URL Kopyala
Bir malın veya hizmetin kendisi, İslami hükümlere (şarap, domuz eti vb.) aykırı değilse, o malın ticareti prensipte helaldir. Ancak, bir devletin veya şirketin zulmüne destek olma veya o zulümden doğrudan faydalanma durumu varsa, o ticaretten kaçınmak, yani boykot etmek, zorunlu hale gelir. Bir ticaretin sırf bir ülkeden yapıldığı için net olarak haram olduğuna hükmetmek, ancak o ticaretin doğrudan ve kesin olarak zulmü finanse ettiğinin ispatlanması ile mümkün olur ve bu durumda ticaret helal olmaz. Stoksuz ticaret, temel olarak kişinin mülkiyetinde (fiziki veya hükmi) olmayan bir malı satması durumunu içerir ki, bu durum genel satış (bey’) akdine aykırıdır. Eğer satıcı (Dropshipper), müşteriye ürünü kendi malı gibi satıyorsa (yani “Şu ürünü sana X fiyata satıyorum” diyorsa), bu, elinde olmayanı satmak demektir ve Hadislerde kesin dille yasaklanmıştır. Dropshipper, müşteriye “Benim malımı değil, tedarikçinin malını senin adına tedarik edeceğim” mesajını vermelidir. Kazanç, bu vekâlet hizmeti karşılığında alınan komisyon (ücret) olarak nitelenmelidir. Kazanılan kârın, malın satışından değil, tedarik etme, pazarlama ve aracılık hizmetinden elde edilen “ücret-i vekalet” (vekalet ücreti/komisyon) olarak belirlenmesi gerekir. Özetle, stoksuz ticaret, geleneksel bey’ (satış) akdi olarak yapıldığında caiz değildir. Ancak, bir vekâlet (aracılık/komisyonculuk) akdi olarak, tarafların rızası ve anlaşmasıyla yapıldığında caiz olabilir.

