Kocanın izni olmadan kadın ilim tahsili için çıkabilir mi?
Kocanın izni olmadan kadın ilim tahsili için çıkabilir mi?
Koca eşinin evden dışarı ilim öğrenmesi için çıkmasında hangisine engel olmaz hangilerine olabilir?
URL Kopyala
İslam hukukuna göre, bir kadının kocasının izni olmadan evden dışarı çıkması genel olarak caiz değildir. Bu kural, kadının ilim tahsili amacıyla dışarı çıkması durumunda da geçerlidir, ancak burada önemli bir ayrım vardır. İslam fıkıh alimleri, bu konuyu ilmin farz veya nafile (sünnet/mendup) olmasına göre iki ana başlıkta incelerler: Kadının öğrenmesi farz-ı ayn olan dinî bilgileri (temel iman esasları, namaz, oruç, gusül, hayız ve nifas gibi kadınlara özel fıkhi hükümler) öğrenmesi için kocasının iznini alması gerekmez. Farzı yerine getirmek, Allah’a karşı bir yükümlülüktür ve koca, karısının farzı yerine getirmesine engel olamaz. Bu durumda koca, karısının bu bilgileri edinmesini ya kendisi sağlamalı (öğretmeli veya kitap temin etmeli) ya da kadının uygun ve güvenli bir şekilde dışarı çıkıp öğrenmesine izin vermelidir. Eğer koca, bu farz bilgileri öğretme imkanına sahip değilse ve karısının dışarı çıkıp öğrenmesini de engelliyorsa, sorumluluk altına girer. Farz-ı ayn olmayan, yani kadının öğrenmesi mecburi olmayan (tefsir, hadis, fıkıh detayları, fen, sosyal bilimler vb.) ilimler ile meşgul olmak için dışarı çıkması kocanın iznine bağlıdır. Kadının öncelikli sorumluluğu ve görevi, evlilik akdi ile üstlendiği, kocasının haklarına riayet etmek ve evinin düzenini korumaktır. Nafile bir ibadet veya ilim tahsili için dahi olsa, kocasının hakkını ihmal ederek dışarı çıkması caiz görülmemiştir. Hadislerde, bir kadının kocasının izni olmaksızın evden çıkmasının caiz olmadığı vurgulanmıştır. Evlilik, karşılıklı hak ve sorumluluklar üzerine kuruludur. İdeal olan, eşlerin birbirlerinin gelişimini desteklemesi ve ilim yolculuğunu rızayla ve ortak kararla sürdürmesidir.